Ajans Bizim – BBC’nin 2023 yılı için dünyanın dört bir yanından ilham verici ve etkili 100 kadın listesini açıkladı.
Listede, yaşamını ABD’de sürdüren ve Türkiye ile bağlarını hiç koparmayan bilim insanı Canan Dağdeviren de yer aldı.
“İlham verici ve etkili 100 kadın” listesinde “bilim insanı ve mucit” olarak tanımlanan Canan Dağdeviren için şu ifadelere yer veriliyor:
“ABD’deki Massachusetts Institute of Technology (MIT) Media Lab’da doçent olan Canan Dağdeviren kısa bir süre önce meme kanserinin erken teşhisi için giyilebilir bir ultrason bandı icat etti.
Düzenli kanser taraması yaptırmasına rağmen 49 yaşında geç evre meme kanseri teşhisi konan ve altı ay sonra hayatını kaybeden teyzesinden ilham aldı.
Dağdeviren, teyzesinin başucunda, sütyen içine yerleştirilebilecek ve yüksek meme kanseri riski taşıyan bireylerin daha sık taranmasını sağlayacak bir teşhis cihazının kaba bir planını çizdi. Bu teknoloji potansiyel olarak milyonlarca hayat kurtarabilir.”
“Çok yaşa Cumhuriyet”
Canan Dağdeviren, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Cumhuriyet’in 100. yılın ve Cumhuriyet değerlerine vurgu yaptı. Dağdeviren, şunları yazdı:
“BBC’nin 11.sini düzenlediği, dünyanın dört bir yanından seçilen 100 ilham verici ve etkili kadın listesine seçilmiş olmaktan, Cumhuriyet’in 100. yılında bu listede Türkiye Cumhuriyet’ini temsil ederek ‘Biz de varız’ diyebilmekten dolayı cok mutluyum. Kadınlar icin icat ettiğim medical cihaz buluşlarım dünya kadınlarına ve Onlar’ı sevenlere armağan olsun. Çok yaşa Cumhuriyet.”
Canan Dağdeviren hakkında
Canan Dağdeviren, İstanbul’da, 1985 yılında doğdu.
2007 yılında Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği’ni bitirdi, 2009 yılında Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programında yüksek lisans derecesi aldı.
University of Illinois’da (ABD) Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü’nde 2014 yılında doktora derecesini tamamladı. Doktora süresince fizik, elektronik, kimya, malzeme, mekanik ve tıp alanlarının kapsamına giren esnek ve katlanabilir, vücut içine ve deri üstüne giyilebilir elektronik aletler üzerine çalışmalar yaptı.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Media Lab’da çalışmalarını sürdüren Canan Dağdeviren’in Harvard Üniversitesi’nde ise genç akademi üyeliği bulunmaktadır.
Farklı disiplinleri buluşturan icatlarıyla daha 30 yaşına gelmeden medikal teknoloji alanında dünyada önemli bir isim olarak gösterilmeye başlanan Canan Dağdeviren’in dünyada ses getiren buluşları arasında giyilebilir kalp pili, cilt kanserini tespit etmeye yönelik giyilebilir cihaz, parkinson hastalığının tedavisine yönelik beyin iğnesi, sindirilebilir sensör yer alıyor.
Etkili 100 kadın
BBC, 2023 yılı için dünyanın dört bir yanından ilham verici ve etkili 100 kadın listesinde yer alan isimler şöyle:
1. Michelle Obama, ABD, Avukat, yazar ve kampanyacı
2. Huda Kattan, ABD, Güzellik şirketi kurucusu
3. Iryna Stavchuk, Ukrayna, İklim politikası danışmanı
4. Oksana Zabuzhko, Ukrayna, Yazar
5. Yasmina Benslimane, Fas, Politics4Her Kurucusu
6. Maryam Al-Khawaja, Bahreyn/Danimarka, İnsan hakları kampanyacısı
7. Marcela Fernández, Kolombiya, Keşif rehberi
8. Paulina Chiziane, Mozambik, Yazar
9. Canan Dağdeviren, Türkiye, Bilim insanı ve mucit
10. Marijeta Mojasevic, Karadağ, Engelli hakları aktivisti
11. Alice Oseman, Birleşik Krallık, Senarist
12. Chila Kumari Burman, Birleşik Krallık, Sanatçı
13. Rina Gonoi, Japonya, Eski askeri görevli
14. Camila Pirelli, Paraguay, Olimpiyat sporcusu
15. Anna Huttunen, Finlandiya, Karbon etkisi teknoloji uzmanı
16. Basima Abdulrahman, Irak, Yeşil bina girişimcisi
17. Georgia Harrison, Birleşik Krallık, TV kişiliği
18. Amal Clooney, Birleşik Krallık/Lübnan, İnsan hakları avukatı
19. Arati Kumar-Rao, Hindistan, Fotoğrafçı
20. Najla Mohamed-Lamin, Batı Sahra, Kadın hakları ve iklim aktivisti
21. Andreza Delgado, Brezilya, Küratör ve kültür yöneticisi
22. Fabiola Trejo, Meksika, Sosyal psikolog
23. Wanjira Mathai, Kenya, Çevre Danışmanı
24. Paramida, Almanya, DJ ve müzik yapımcısı,
25. Justina Miles, ABD, Sağır sanatçı
26. Natalia Idrisova, Tacikistan, Yeşil enerji danışmanı
27. Bianca Williams, Birleşik Krallık, Atlet
28. Natalie Psaila, Malta, Tıp doktoru
29. Sonia Kastner, ABD, Orman yangını tespit teknolojisi geliştiricisi
30. Christiana Figueres, Kosta Rika, Diplomat ve iklim politikası müzakerecisi
31. Sonia Guajajara, Brezilya, Devlet Bakanı
32. Astrid Linder, İsveç, Trafik Güvenliği Profesörü
33. Amina Al-Bish, Suriye, Gönüllü kurtarma çalışanı,
34. Bayang, Çin, Günlük yazarı ve sürdürülebilirlik savunucusu
35. Dayeon Lee, Güney Kore, Kpop4Planet Kampanyacısı
36. Alicia Cahuiya, Ekvador, Yerli hakları aktivisti
37. Lala Pasquinelli, Arjantin, Sanatçı
38. Claudia Goldin, ABD, Ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi
39. Bella Galhos, Doğu Timor, Siyasi aktivist
40. Shairbu Sagynbaeva, Kırgızistan, For Life dikiş mağazasının kurucu ortağı
41. Carolina Díaz Pimentel, Peru, Gazeteci
42. Dia Mirza, Hindistan, Oyuncu
43. Susan Chomba, Kenya, Bilim İnsanı
44. America Ferrera, ABD, Oyuncu
45. Tran Gam, Vietnam, Biyogaz işletme sahibi
46. Vee Kativhu, Zimbabve/İngiltere, İçerik yaratıcısı ve YouTuber
47. Bernadette Smith, Turtle Adası / Kanada, Kayıp kişilerin aileleri için avukat
48. Tamar Museridze, Gürcistan, Gazeteci
49. Sumini, Endonezya, Orman yöneticisi
50. Matcha Phorn-in, Tayland, Yerli ve LGBTQ+ hakları için kampanyacı
51. Kera Sherwood-O’Regan, Yeni Zelanda, Yerli hakları ve engellilik savunucusu
52. Sarah Ott, ABD, Okul öğretmeni
53. Qiyun Woo, Singapur, Hikaye Anlatıcısı
54. Summia Tora, Afganistan, Mülteci Hakları Kampanyacısı
55. Anamaría Font Villarroel, Venezuela, Parçacık fizikçisi
56. Gladys Kalema-Zikusoka, Uganda, Veteriner Hekim
57. Aitana Bonmatí, İspanya, Futbolcu
58. Izabela Dtuzyk, Polonya, Ses kayıtçısı
59. Zandile Ndhlovu, Güney Afrika, Serbest Dalış Eğitmeni
60. Licia Fertz, İtalya, Model ve influencer
61. Aziza Sbaity, Lübnan, Sprinter
62. Susanne Etti, Avustralya, Sürdürülebilir turizm uzmanı
63. Neema Namadamu, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Engelli hakları kampanyacısı
64. Ulanda Mtamba, Malavi, Çocuk yaşta evliliğe karşı kampanyacı
65. Desak Made Rita Kusuma Dewi, Endonezya, Hızlı tırmanışçı
66. Dehenna Davison, Birleşik Krallık, Parlamento Üyesi
67. Gloria Steinem, ABD, Feminist lider,
68. Jetsunma Tenzin Palmo, Hindistan, Bhikşuni, Budist rahibe
69. Jannatul Ferdous, Bangladeş, Yanıklardan kurtulan
70. Olena Rozvadovska, Ukrayna, Çocuk hakları savunucusu
71. Antinisca Cenci, İtalya, Atlı atlamacı
72. Esi Buobasa, Gana, Balık Tüccarı
73. Natasa Kandic, Sırbistan, Avukat ve insan hakları aktivisti
74. Shamsa Araweelo, Somali/İngiltere, kadın sünneti kampanyacısı
75. Anne Grall, Fransa, Komedyen
76. Timnit Gebru, ABD, yapay zeka uzmanı,
77. Monica McWilliams, Birleşik Krallık, Eski siyasetçi ve barış müzakerecisi
78. Neha Mankani, Pakistan, Ebe
79. Rukshana Kapali, Nepal, Konut kampanyacısı
80. Afroze-Numa, Pakistan, Çoban Kız
81. Isabel Farías Meyer, Şili, Erken menopoz kampanyacısı
82. Daria Serenko, Rusya, Şair
83. Jess Pepper, Birleşik Krallık, Climate Café Kurucusu
84. Xu Zaozao, Çin, Yumurta dondurma kampanyacısı
85. Sophia Kianni, ABD, Öğrenci ve sosyal girişimci
86. Sara Al-Saqqa, Filistin Toprakları, Genel cerrah
87. Louise Mabulo, Filipinler, Çiftçi ve girişimci
88. Jennifer Uchendu, Nijerya, Ruh sağlığı savunucusu
89. Elham Youssefian, ABD/İran, İklim ve Engellilik Danışmanı
90. Leanne Cullen-Unsworth, Birleşik Krallık, Deniz bilimci
91. Harmanpreet Kaur, Hindistan, Kriket oyuncusu
92. Rumaitha Al Busaidi, Umman, Bilim İnsanı
93. Sagarika Sriram, Birleşik Arap Emirlikleri, Eğitimci ve iklim danışmanı
94. Sofia Kosacheva, Rusya, İtfaiyeci
95. Hosai Ahmadzai, Afganistan, TV sunucusu
96. Yael Braudo-Bahat, İsrail, Barış aktivisti
97. Clara Elizabeth Fragoso Ugarte, Meksika, Kamyon şoförü
98. Sepideh Rashnu, İran, Yazar ve sanatçı
99. Khine Hnin Wai, Myanmar, Oyuncu
100. Renita Holmes, ABD, Konut kampanyacısı
