Süfyan Kızılarslan / Ajans Bizim – ABD, Ukrayna’da binlerce paralı askeri olduğuna inanılan Rusya’nın Wagner grubunu “ulusaşırı suç örgütü” olarak tanımlayacak.
Beyaz Saray ayrıca önümüzdeki hafta gruba ve destek ağına yeni yaptırımlar uygulayacağını söyledi.
Ulusal güvenlik sözcüsü John Kirby, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ukrayna ve başka yerlerde zulüm ve insan hakları ihlalleri işliyor” dedi.
Kirby, şu anda Ukrayna’da yaklaşık 50.000 Wagner paralı askeri olduğunu da belirtti.
Yeni karar, ABD hükümetinin diğer sıcak noktaların yanı sıra Suriye, Libya ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de faaliyet gösteren paramiliter gruba karşı daha geniş yaptırımlar uygulamasına izin verecek.
Kirby’e göre, Ukrayna’ya konuşlandırılan Wagner birliklerinin yaklaşık yüzde 80’i hapishanelerden çekilmişti.
Sözcü, grubun Rusya’nın düzenli askeri kuvvetlerine rakip haline geldiğini ve ABD’nin Rus yetkililer ile Wagner’in tartışmalı kurucusu, iş adamı ve Vladimir Putin müttefiki Yevgeny Prigozhin arasında “gerginliği artırdığına” inandığını da kaydetti.
Kirby, ABD istihbarat fotoğraflarının, Rus vagonlarının daha sonra Wagner güçleri tarafından kullanılmak üzere piyade roketleri ve füzeleri aldıkları iddia edilen Kuzey Kore’ye girdiğini gösterdiğini söyledi.
Wagner’e yardım edenleri tespit etmek, bozmak, ifşa etmek ve hedef almak için durmaksızın çalışacağız” dedi
ABD, Kuzey Kore’den yapılan silah transferlerinin BM Güvenlik Konseyi kararlarına aykırı olduğuna inanıyor. İstihbarat şimdi Kuzey Kore yaptırımlarıyla görevli Güvenlik Konseyi paneline iletildi.
Kirby, “Wagner’in Kuzey Kore silah sistemlerini almaya devam etmesini bekliyoruz” dedi ve ekledi: “Kuzey Kore’nin eylemlerini açıkça kınıyoruz ve Kuzey Kore’yi Wagner’e bu teslimatları derhal durdurmaya çağırıyoruz ve Wagner’e karşı harekete geçerek daha da ileri gidiyoruz.”
ABD, Kuzey Kore’nin silah sevkiyatının, özel ordunun son zamanlarda Rusya’nın ülkenin doğusundaki Bakhmut şehrini ele geçirme çabalarına büyük ölçüde bağlı olduğu Ukrayna’daki çatışmalar üzerinde önemli bir etkisi olduğuna inanmıyor.
Orada Ukraynalı askerler, Wagner kuvvetlerine ateş altındayken açık arazide ilerleme emri verildikten sonra ağır kayıplar verdiğini söylüyor.
Eylül 2020’de Wagner, yetkililerin Prigozhin’i Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki madencilik çıkarları yoluyla zenginleştirmeye yardımcı olmak için kullanıldığını iddia etmesinden sonra bir dizi başka ABD yaptırımına tabi tutuldu.
ABD makamları, ayrıca Prigozhin’in, bölgenin tuz ve alçı madenlerini kontrol etmek amacıyla Bakhmut taarruzuna Wagner birlikleri göndermiş olabileceğini öne sürdüler.
Wagner Grubu hakkında
İngiltere yetkililerine göre, Wagner Grubu’nun elemanları şu anda Rusya’nın Ukrayna’daki kuvvetlerinin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor
Binlerce kişi Rus hapishanelerinden acemi askerler.
İngiltere istihbarat yetkilileri, Kremlin’in düzenli ordu için insan bulmakta sorun yaşamasının ardından Wagner Grubu’nun çok sayıda asker toplamaya başladığını söylüyor.
Örgütün daha önce sadece 5.000 silahlı gücü olduğu sanılıyor, bunların çoğu seçkin alaylardan da dahil olmak üzere eski askerlerdi.
Wagner Grubu ayrıca daha yüksek bir profil benimsedi buna St Petersburg’daki yeni ve büyük bir genel merkez dahil.
Royal United Services Institute düşünce kuruluşundan Dr Samuel Ramani, “Rusya şehirlerinde, reklam panolarında açıkça asker topluyor ve Rus medyasında vatansever bir örgüt olarak adlandırılıyor” diyor.
Wagner Grubu Ukrayna’da ne yapıyor?
BBC’nin haberine göre, Wagner Grubu, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki Bakhmut şehrini ele geçirme çabalarına yoğun bir şekilde dahil oldu.
Ukraynalı askerler, Wagner güçlerinin açık alanda çok sayıda saldırıya gönderildiğini ve bunun sonucunda birçoğunun öldürüldüğünü söylüyor.
Rusya, Bakhmut yakınlarındaki Soledar kasabasını ele geçirdiğini iddia ettikten sonra, savunma bakanlığı ile Wagner Grubu arasında burayi kimin aldığı konusunda bir tartışma çıktı.
Savunma bakanlığı ilk başta Wagner Grubu’nun çatışmaya karıştığından bahsetmedi. Ancak daha sonra paralı askerlerinin “cesur ve özverili” bir rol oynadığını kabul etti.
Wagner Grubu nasıl başladı?
Wagner Grubu’na yönelik bir BBC soruşturması, eski bir Rus subayı olan Dmitri Utkin’in inanılan olaya karıştığını vurguladı.
Rusya’nın Çeçenya’daki savaşlarının gazisi, Wagner’i kurduğu ve ona eski radyo çağrı işaretinin adını verdiği düşünülüyor.
Şu anki başkan, Kremlin’e yemek sağladığı için “Putin’in şefi” lakaplı zengin bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin.
Prigozhin, daha önce Wagner Grubu ile bağlantısını inkar ediyordu, ancak şimdi açıkça grubun Ukrayna’daki operasyonları hakkında konuşuyor.
King’s College London’da çatışma ve güvenlik profesörü olan Tracey German, Wagner Grubu’nun ilk operasyonunun 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesine yardım etmek olduğunu söylüyor.
Askerler o sırada Kırım sokaklarında rozetsiz veya işaretsiz üniformalarla göründüler ve “küçük yeşil adamlar” olarak biliniyorlardı.
Prof German, “Paralı askerlerinin bölgeyi işgal eden ‘küçük yeşil adamlardan’ bazıları olduğu düşünülüyor” diyor.
Bundan sonra, yaklaşık 1.000 Wagner Grubu paralı askeri, Ukrayna’nın doğusundaki Rus destekli ayrılıkçı güçlerin Ukrayna ordusuyla savaşmasına yardım etti.
Rusya’nın işgalinden önceki haftalarda, Wagner’in Kremlin’e saldırı bahanesi vermek için “sahte bayrak” saldırıları düzenlediği düşünülüyor.
Wagner Grubu başka nerede faaliyet gösteriyor?
Wagner Grubu paralı askerleri 2015’ten beri Suriye’de, hükümet yanlısı güçlerle yan yana savaşıyor ve petrol sahalarını koruyor.
Libya’da General Khalifa Haftar’a sadık güçleri destekleyen Wagner Grubu paralı askerleri de var.
Orta Afrika Cumhuriyeti (CAR), Wagner Grubunu elmas madenlerini korumaya davet etti ve Sudan’daki altın madenlerini koruduğu düşünülüyor.