Ceyhun Ergüven / Ajans Bizim – Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın iç hukukta tutukluluklarına itiraz etmek için etkili bir yardım alamadıkları gerekçesiyle yaptığı başvuruyu karara bağlayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini ihlal ettiğine hükmetti.
Tutuklu bulunan eski HDP Genel Eş Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın başvurusunu karara bağlayan AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 5’inci maddesinin 4’üncü fıkrasını ihlal ettiğine hükmetti.
AİHM’den yapılan açıklamada, Yüksekdağ ve Demirtaş’ın iç hukukta tutukluluklarına itiraz etmek için etkili bir yardım alamadıklarını gerekçesiyle başvuruda bulunduğu belirtildi.
Demirtaş ve Yüksekdağ’ın “özellikle cezaevi yetkililerinin avukatlarıyla yaptıkları görüşmeleri izlemelerinden ve avukatlarıyla paylaştıkları belgelere el koymalarından şikâyetçi olduğu” bildirildi.
Bu tedbirlerin 15 Temmuz 2016 darbe girişimi ardından çıkarılan bir kararname kapsamında uygulandığının belirtildiği açıklamada, “Başvuranlar, Sözleşmenin 5’inci maddesinin 4’üncü fıkrasına dayanmaktadır” dendi.
Başvuruyu inceleyen mahkeme, Demirtaş ve Yüksekdağ’ın avukatlarıyla yaptıkları görüşmelerin gizliliğinin ihlal edilmesinin, avukatlarından etkili bir şekilde yardım almalarını engellediği sonucuna vardı.
Mahkeme, hükümetin başvuranların terörle ilgili suçlar nedeniyle tutuklu yargılandıkları iddiasını daha önceki kararlarında reddettiğini hatırlattı ve bu nedenle söz konusu kısıtlamalar için gerekli koşulların oluşmadığına hükmetti.
AİHM ayrıca, ulusal makamların, başvuranlara karşı olağanüstü hal kapsamında kabul edilen 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında söz konusu tedbirlerin uygulanmasını haklı çıkarabilecek ayrıntılı kanıtlar sunmadığına karar verdi.
Açıklamada, tüm bunlar göz önüne alındığında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 5’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlal edildiğine hükmedildiği belirtili ve Türkiye’nin başvuranlardan her birine manevi tazminat olarak 5 bin 500 avro, masraf ve harcamalar için ortaklaşa 2 bin 500 avro ödemesine karar verildi.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 5’inci maddesinin 4’üncü fıkrası şöyle:
“Yakalama veya tutulma yoluyla özgürlüğünden yoksun kılınan herkes, tutulma işleminin yasaya uygunluğu hakkında kısa bir süre içinde karar verilmesi ve eğer tutulma yasaya aykırı ise, serbest bırakılması için bir mahkemeye başvurma hakkına sahiptir.”