Ajans Bizim – Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Gazze’de insani ateşkes çağrısı yapan kararı ezici bir çoğunlukla kabul edildi.
ABD ve Rusya’nın karşılıklı vetoları ile BM Güvenlik Konseyi’nde bağlayıcı karar alınamamasının ardından, her ülkenin eşit oy sahibi olduğu ve veto hakkının bulunmadığı BM Genel Kurulu kararı alındı. Kararın herhangi bir bağlayıcılığı yok, ancak “siyasi ağırlığı olduğu ve uluslararası topluma güçlü mesaj verdiği” savunulan bir karar niteliği taşıyor. Uluslararası barış ve güvenliği etkileyen önemli konularda başvurulan bu yöntemle karar tasarısı üçte iki çoğunlukla kabul ediliyor.
BM Genel Kurulu’ndaki 193 üyeden 120’nin oyul ile kabul edilen kararda, insani yardımların Gazze’ye ulaştırılması için ateşkes ilan edilmesi ve rehinelerin ivedilikle serbest bırakılması çağrısı yapılıyor.
Ürdün’ün Arap ülkeleri adına sunduğu karar, “çatışmaların sona ermesine yol açacak acil, kalıcı ve sürdürülebilir bir insani ateşkes”in yanı sıra Filistinli mültecilere yardım etmek üzere BM kuruluşuna insani yardım erişimi sağlanması çağrısında bulunuyor.
Kararda, ayrıca Gazze Şeridi’ne yardım sağlamak için insani koridorların oluşturulması çağrısı da yapılıyor. Çatışmanın taraflarından “uluslararası hukuka uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirmesi”, rehineleri serbest bırakması ve tüm sivillerin Gazze Şeridi’nin kuzey kesiminden güneyine nakledilmesi emrinden vazgeçmesi isteniyor.
BM Genel Kurulu belgeyi, BM Güvenlik Konseyi’nin bu kararı kabul etmeye yönelik üç başarısız girişiminin ardından kabul etti. Rusya, Brezilya ve ABD projeleri, karşılıklı vetolarla masada kalmıştı.
Ülkelerin tutumu
Bağlayıcı niteliği bulunmayan kararı 193 üyeli BM Genel Kurulu’nda 120 üye kabul ederken, 14 üye reddetti. 45 üye ise çekimser kaldı. Bazı ülkeler ise oylamaya katılmadı.
Destekleyenler arasında Türkiye, Rusya, Azerbaycan, Belarus, Çin, Fransa, Kazakistan, Ermenistan ve İspanya yer alıyor.
ABD, Avusturya, Hırvatistan, Çekya, Fiji, Guatemala, Macaristan, İsrail, Marshall Adaları, Mikronezya, Nauru, Papua Yeni Gine, Paraguay, Tonga “sivillerin korunması ve yasal ve insani sorumlulukların yerine getirilmesi”ni içeren kararnameye ret oyu verdi.
Çekimser kalanlar arasında Almanya, Ukrayna Estonya, Finlandiya, Kanada, Hindistan, Irak, İtalya, Japonya, Yunanistan ve Letonya bulunuyor.
Basına yansıyan yorumlara göre, Almanya, böyle bir karara olumsuz tepki verebilecek büyük bir İslami azınlığa sahip olduğu için bundan kaçındı ve çekimser kaldı. Fransa ve İspanya karara lehte oy verdi; Paris, Avrupa’nın en büyük İslami topluluğuna sahip olması ve Orta Doğu ile tarihi bağları nedeniyle, Madrid ise Filistinlilerle son derece iyi ilişkilere sahip olduğu için kararı destekledi.
AB’nin çoğunluğu, ateşkesin yalnızca yeniden örgütlenebilecek Hamas’a fayda sağlayacağının bilincinde olarak aleyhte oy kullandı veya çekimser kaldı.
Değişiklik teklifi reddedildi
BM Genel Kurulu, Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarını kınayan değişiklik teklifini reddetti. Değişiklik Kanada tarafından önerildi ve ABD tarafından desteklendi.
İsrail Daimî Temsilcisi Gilad Erdan oylama sonrasında “BM’nin meşruiyetini kaybettiğini” söyledi. Hamas kararın kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı.
Oylama sırasında İsrail Gazze’de operasyonlarını yoğunlaştırdı. İnternet ve telefon hatlarının da kesildiği bölgede İsrail ordusu kara operasyonunu genişlettiğini duyurdu.
