• Hakkımızda
  • Reklam Verin
  • Gizlilik Politikası
  • İletişim
Biz Haberiz
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
Biz Haberiz
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
Anasayfa Yazarlar Attila AŞUT

“Cimnastik” mi “jimnastik” mi?

Attila AŞUT Yazar: Attila AŞUT
09/12/2020
Kategori: Attila AŞUT, Yazarlar
0
0
PAYLAŞIM
80
GÖRÜNTÜLENME
Facebook'da PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'da Paylaş

Hürriyet gazetesindeki Okur Temsilciliği görevini bıraktıktan sonra medya eleştirilerini sanal ortamda sürdüren Faruk Bildirici arkadaşımız, iletişim fakültelerinde ders olarak okutulması gereken yazılara imza atıyor.

Bilindiği gibi, Kiev’de düzenlenen 36. Avrupa Ritmik Jimnastik Şampiyonası’nda Türkiye takımının dünya birincisi olduğu duyurulmuştu. Faruk Bildirici bu haberin üzerine gitti ve kazın ayağının pek de öyle olmadığını gösterdi. Meğer Türkiye bu yarışmada yalnızca bir dalda birinci olmuş, altı ülkenin katıldığı şampiyonada takımlar genel klasmanında ise beşinci sırada yer almıştı.

Faruk Bildirici, bu gerçeği açığa çıkardığı yazısında, “Federasyon’un adında ve haberlerde cimnastik deniyor ama doğrusu jimnastik” diyerek bir de dil eleştirisi yapmış, Odatv sitesi de bu yazıyı, “ ‘Cim’ mi ‘jim’ mi tartışması” diye haberleştirmişti…

“Cimnastik” yanlış mı?

tr cimnastik federasyonu

Faruk Bildirici, “cimnastik” yazımının yanlışlığına kanıt olarak, bu sözcüğün TDK ve Dil Derneği kılavuzlarında yer almamasını göstermiş.

Yeni TDK’nin sözlüğünde “cimnastik” sözcüğü yer almıyor ama Dil Derneği’nin Yazım Kılavuzu’nda görebiliyoruz bu sözcüğü. Üstelik hem “cimnastik” hem “jimnastik” olarak. Zaten bu iki yazım biçimi de kullanılıyor dilimizde. Bize göre asıl eleştirilmesi gereken, resmi devlet kuruluşu “Türkiye Cimnastik Federasyonu”nunadında geçen bu sözcüğün, bir başka devlet kuruluşu olan TDK’nin sözlüğünde yer almamasıdır!

“Jimnastik” sözcüğü Fransızcadandilinize girmiştir. “Vücudu çevikleştirmek ve güçlendirmek için yapılan alıştırmaların tümü” diye tanımlanıyor.

Bilindiği gibi Türkçede “j” harfiyle başlayan sözcük yoktur. O yüzden bu sözcük halkın dilinde bir tür Türkçeleştirilerek “cimnastik”e dönüşmüştür. Tıpkı halkımızın “sigara”ya “cıgara” demesi gibi. “Cimnastik”in yanı sıra “cıgara”nın da TDK’ningüncel sözlüğünde yer almaması, 12 Eylül darbesiyle yapısı değiştirilen bu kurumun halk dilinden ne denli uzaklaştığının da kanıtıdır.

Belirtmek gerekir ki ölçünlü dilin sözlüklerinde yer almasa da halkın ağzında çiçek açmış yerel sözcükler de Türkçenin sözvarlığı içindedir.

* * *

Giriş yapılmaz, girilir!

Okurumuz Dr. Mahmut Özcan yazıyor:

“Sayın Aşut, ben Eskişehir’de görev yapan bir pratisyen hekimim. BirGün gazetesinin çevrimiçi olan yayınına girerken oturum açmak için ’giriş yap’ yazısı geliyor. Ben daha önce sizin bu yazım şeklinin (iniş yapmak, giriş yapmak, çıkış yapmak) Türkçe kurallarına aykırı olduğunu söylediğiniz bir yazınızı okumuştum. Ben açık kaynak kodlu özgür yazılımların (FOSS) çevirilerine amatör olarak yardımcı oluyorum. İngilizcede ‘login’ olan bu sözcüğü Türkçeye ‘oturum aç’ veya ‘giriş’ olarak çeviriyorum. Çalışmalarınızda başarılar dilerim.” 

Değerli okurumuzun katkısına teşekkür ediyorum. Konu doğrudan gazete yönetimini ilgilendirdiği için iletisini yazı işlerindeki arkadaşlara gönderdim. Umarım gereğini yaparlar.

Sayın Özcan doğru anımsıyor. Evet, bu konuda birkaç yazı yazdım daha önce. “Yapmak” yardımcı eylemiyle kurulan bu tür tümceler Türkçenin yapısına uygun değil. Dilimizde son derece kullanışlı eylemler (fiiller) varken, ad soylu sözcükleri yardımcı eylemlerle yazıp konuşmak nedense moda oldu! “Yapma” edimi ise bu konuda başı çekiyor! Ekranlarda hava raporu sunanlar bile modaya uyarak, “Kar yağışı bu akşam ülkeye giriş yapacak! Soğuk havanın yarın giriş yapması bekleniyor!” türünden tümceler kuruyorlar.

Hepiniz gözlemlemişsinizdir: Artık uçaklar inmiyor, “iniş yapıyor”; otomobiller beklemiyor, “bekleme yapıyor”! Futbolcular sahaya girmiyor, “giriş yapıyor”; Cumhurbaşkanı Meclis’ten çıkmıyor, “çıkış yapıyor”!Bizler de okumuyor, “okuma yapıyoruz”; sorgulamıyor, “sorgulama yapıyoruz”! Bazen de “heyecan ve panik yapıyoruz”!

Bu konuda daha önce yazdığım bir tümceyi yineleyerek bağlamak istiyorum konuyu:

“Girizgâh” yapılır ama “giriş” yapılmaz sevgili arkadaşlar, “girilir”!

Tags: 36. Avrupa Ritmik Jimnastik ŞampiyonasıcimnastikDil DerneğiFaruk BildiricijimnastikMedya ombudsmanıOdatvOkur TemsilciliğiTDKTürkiye Cimnastik Federasyonu
Önceki Haber

Dallas ve plastik

Sonraki Haber

Tank Palet’in altında ezilen ahlak

Attila AŞUT

Attila AŞUT

Benzer Yazılar

Manşet

Kürtler memleketi işgal ediyor, Allah’ını seven defansa gelsin!

02/07/2025
Ercüment TUNÇALP

Ekonomik büyüme mi, kalkınma mı?

02/07/2025
Manşet

Baş düşman İsrail, Allah’ını seven defansa gelsin!

29/06/2025
Attila AŞUT

Sevgi Sözcükleri Demişken…

28/06/2025
Coşkun KARTAL

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
Manşet

Gelişmenin düşmanı

26/06/2025
Sonraki Haber

Tank Palet'in altında ezilen ahlak

Bizi Takip Edin

  • Çok Okunanlar
  • Yorumlar
  • En Son

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
ÇGD

ÇGD: “Uludağ’a tehdit aynı zamanda mesleğimize yöneliktir”

30/06/2025
Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

27/06/2025
“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

27/06/2025
Görsel: Pixabay

Maaşlara yansıyacak enflasyon farkı netleşti

03/07/2025

Kürtler memleketi işgal ediyor, Allah’ını seven defansa gelsin!

02/07/2025

Ekonomik büyüme mi, kalkınma mı?

02/07/2025
LeMan Dergisi’nin web sayfasına erişim engeli

LeMan Dergisi’nin web sayfasına erişim engeli

01/07/2025

Son Haberler

Görsel: Pixabay

Maaşlara yansıyacak enflasyon farkı netleşti

03/07/2025

Kürtler memleketi işgal ediyor, Allah’ını seven defansa gelsin!

02/07/2025

Ekonomik büyüme mi, kalkınma mı?

02/07/2025
LeMan Dergisi’nin web sayfasına erişim engeli

LeMan Dergisi’nin web sayfasına erişim engeli

01/07/2025
Biz Haberiz

Takip Et

Kategoriye Göre Arayın

  • Ali TARTANOĞLU
  • Attila AŞUT
  • Ayşe ÖZER
  • Banu MERTYÜREK GÜLER
  • Belgeler
  • Bilim-Teknoloji
  • Can Dostlarımız
  • Çeviriler
  • Çevre
  • Cezaevindeki Gazeteciler
  • Corona Yazıları
  • Coşkun KARTAL
  • Dünya
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • Emek
  • Ercüment TUNÇALP
  • Genel
  • Grev
  • Güncel
  • İnsan Hak.E.B
  • İnsan Hakları
  • Kadın
  • Kültür Sanat
  • Manşet
  • Medya
  • Nusret ERTÜRK
  • Öldürülen Gazeteciler
  • Orhan AYDIN
  • Politika
  • Rahmi YILDIRIM
  • Sağlık
  • Saim TOKAÇOĞLU
  • Seda YİĞİT
  • Sezai BAYAR
  • Tarım
  • Video
  • Yazarlar
  • Yitirdiklerimiz

Son Haberler

Görsel: Pixabay

Maaşlara yansıyacak enflasyon farkı netleşti

03/07/2025

Kürtler memleketi işgal ediyor, Allah’ını seven defansa gelsin!

02/07/2025
  • Hakkımızda
  • Reklam Verin
  • Gizlilik Politikası
  • İletişim

© 2024 Biz Haberiz. Tüm Hakları Saklıdır.

No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları

© 2024 Biz Haberiz. Tüm Hakları Saklıdır.

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız.Tamam