Dünya çapında hapsedilen gazeteci sayısı 2021’de bir rekora daha imza attı. Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) raporu, basın özgürlüğünün savunucuları açısından bu yılın ”kara yıl” olduğunu belirtiyor.
Nurdan Mısırlıoğlu / Ajans Bizim – ABD’nin kâr amacı gütmeyen sivil toplum kuruluşu Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) tarafından yayımlanan rapora göre 2021 basın özgürlüğünün savunucuları için özellikle kasvetli bir yıl oldu.
Rapora göre parmaklıklar ardına konan gazeteci sayısı 2020’de 280 iken, son 12 ayda çalışmaları nedeniyle hapis cezasına çarptırılan gazeteci sayısı yeni bir küresel rekor kırarak 293’e yükseldi.
Bu yıl şimdiye kadar en az 24 gazeteci yaptıkları haber nedeniyle öldürüldü. Diğer 18 kişi, belirli hedefler olup olmadıklarını belirleyemeyecek kadar karanlık koşullarda öldü.
Çin, 50 kişiyle üst üste 3. yıl da dünyanın en kötü gazeteci hapseden ülkesi olmaya devam ediyor. Myanmar, 1 Şubat askeri darbesini izleyen medya baskısının ardından 2. sıraya yükseldi. Sırasıyla Mısır, Vietnam ve Beyaz Rusya ilk beşi tamamladı.
Myanmar’da 26, Mısır’da 25, Vietnam’da 23 ve Belarus’ta 19 gazeteci tutuklandı.
Türkiye 6. sırada
Dünyanın en kötü gazeteci hapseden ülkesi olarak görülen Türkiye, geçen yıl 20 mahkumu serbest bıraktıktan sonra şimdi CPJ raporunda 6. sıraya yerleşti. Raporda, Türkiye’de hâlâ 18 gazetecinin hapiste olduğu kaydedildi.
Ancak CPJ, 2016’daki başarısız darbe girişiminin ardından Türkiye’nin uyguladığı baskının ülkenin ana akım medyasını etkili bir şekilde ortadan kaldırdığını ve birçok gazeteciyi mesleği bırakmaya teşvik ettiğini belirtti. Hükümetin, şartlı tahliye edilen daha fazla gazetecinin duruşma veya temyiz sonuçlarını beklemesine izin verdiğinden, Türkiye’de hapiste bulunan gazeteci sayısı nı düşürdüğüne dikkat çekildi.
Türkiye’yi, 10 gazeteciyi serbest bırakan Suudi Arabistan izliyor. Suudi Arabistan’da, gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018’deki korkunç cinayetinin etkisinin ve 2019’daki birkaç yeni tutuklamanın, birçok gazeteciyi herhangi bir yeni tutuklama dalgasından daha etkili bir şekilde susturmuş olabileceği ifade edildi.
Muhabirleri hapse atma nedenleri ülkeler arasında farklılık gösterse de, CPJ’ye göre rekor sayı, dünya çapındaki siyasi kargaşayı ve bağımsız haberciliğe karşı artan hoşgörüsüzlüğü yansıtıyor.
Grubun yönetici direktörü Joel Simon, ”Bu, CPJ’nin dünya çapında hapsedilen rekor sayıda gazeteciyi belgelediği üst üste 6. yıl. Sayı, içinden çıkılmaz iki zorluğu yansıtıyor: Hükümetler bilgiyi kontrol etmeye ve yönetmeye kararlı ve bunu yapma çabalarında giderek daha arsızlar. Gazetecileri haber yaptıkları için hapse atmak, otoriter bir rejimin alameti farikasıdır” dedi.
CPJ 40 yıldır gazetecilerin öldürülmesini, hapsedilmesini, sansürlenmesini, fiziksel olarak yaralanmasını ve tehdit edilmesini kınadı.