Dünyanın en güçlü parçacık hızlandırıcısı Büyük Hadron Çarpıştırıcı (LHC) bugün tekrar çalıştırıldı.
Sami Oğuz / Ajans Bizim – Dünyanın en güçlü parçacık hızlandırıcısı Büyük Hadron Çarpıştırıcı (LHC) bugün tekrar çalıştırıldı.
İsviçre’deki LHC Aralık 2018’de bilim insanlarının ve mühendislerin, çarpıştırıcıyı daha da güçlü hale getirmeleri için durdurulmuştu. Üç yıllık bakım ve güçlendirmeden sonra bugün tekrar yapılacak en son teknoloji deneyleri için çalıştırıldı.
Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü’ne (CERN) ait hızlandırıcı, atom altı parçacıkları neredeyse ışık hızına yakın bir hıza çıkararak birbiriyle çarpıştırıyor.
Hızlandırıcının yol boyunca parçacıkların enerjilerini artıran bir dizi hızlandırma mekanizmasının yer aldığı 27 km’lik bir süper iletken mıknatıs tünelinden oluşuyor.
LHC’de 2012’de yapılan deneyde Higgs bozonu ve Higgs güç alanının varlığı kanıtlanmıştı. Bu bilim insanlarının maddenin kütlesini nereden aldığını daha iyi anlamalarına imkân tanıdı. Yeni çalışmaya başlayan LHC’nin tam hıza ulaşması için 6 ila 8 hafta geçmesi gerekiyor. LHC tam hıza ulaştığında proton çarpışmaları tekrar oluşacak.
CERN Işınlar bölümü başkanı Rhodri Jones “enjeksiyon enerjisi ile dolayan bu ışınlar görece düşük proton içeriyor” dedi.
Jones yüksek enerjili ve yüksek yoğunluklu çarpışmaların olması için birkaç ayın geçmesi gerektiğini belirtti ancak, ilk ışınların “hızlandırıcının başarılı biçimde yeniden çalıştığını gösterdiğini” söyledi.
Yaz aylarında başlaması ve 4 yıl sürmesi planlanan bu deney döneminde fiziksel veriler elde edilecek.
LHC’nin bu üçüncü kez çalıştırılması sonucunda çarpıştırıcının sadece rekor enerji düzeyindeki çarpıştırmalarından değil, benzeri görülmemiş sayıda veri elde edilmesi bekleniyor.
Çalışmaya katkıda bulunan İngiliz STFC kurumunun idari müdürü Prof. Mark Thomson “küresel bilim topluluğu şu anda heyecanla yeni çalıştırmanın sonuçlarını bekliyor” dedi.
