Süfyan Kızılarslan / Ajans Bizim – İnşaat malzemeleri sanayiindeki durağanlık Eylül ayında arttı.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi Eylül ayı sonuçları açıklandı. İnşaat sektöründe yüksek sezon devam ederken iç pazardaki yavaşlama ve dış pazarlardaki zayıflamanın etkisiyle inşaat malzemeleri sanayisinde geçen ay görülen durağanlık Eylül ayında daha fazla hissedildi.
Yapılan açıklamaya göre, inşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi eylül ayında sınırlı ölçüde geriledi. Bu dönemde faaliyetlerde düşüş yaşanırken güven ve beklentilerdeki zayıflama da sürdü. İç ve dış talepteki yavaşlama ile faaliyetlerdeki düşüş, güven ve beklentileri sınırladı.
Pandemi sonrası yaşadığı toparlanmayı son beş ayda önemli ölçüde geri veren İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre 0,97 puanlık kayıpla 70,42 puana geriledi. Sektörde yüksek mevsimin sonuna yaklaşılmasına rağmen endekste mevsimsel düşüşün etkileri erken hissedildi.
Son çeyreğe girilirken iç ve dış talepteki yavaşlama, ekonomiye ilişkin riskler ve finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar göz önünde bulundurulduğunda Bileşik Endeks’teki zayıflığın sürmesi bekleniyor.
İç pazarda erken zayıflama
Ağustos ayında durağan kalan inşaat malzemeleri sanayi faaliyetleri, Eylül ayında zayıflayarak sınırlı düşüş kaydetti. Yüksek mevsimin sonunda görülen iç pazardaki dikkat çekici yavaşlama, faaliyetlerde zayıflamaya yol açtı. Dış pazarlardaki sınırlı yavaşlama, finansman sıkıntıları ile yüksek maliyetler de faaliyetlerin zayıflamasında etkili oldu.
Faaliyet endeksi, eylül ayında bir önceki aya göre 0,4 puan düşüş gösterdi. Geleneksel yüksek sezondan çıkış, içeride belirgin bir yavaşlama ve durağanlaşmaya neden oldu. Yurtiçi satışlar bu dönemde sınırlı ölçüde gerilerken alt faaliyet gruplarında farklı eğilimler ortaya çıktı.
Ağustos ayındaki sınırlı artış sonrası eylül ayında üretimde belirgin bir düşüş gerçekleşti. İhracat ise sınırlı artış gösterdi.
Güven endeksi kırılgan ve zayıf
Güven endeksi, içeride faaliyetlerde yaşanan kayıp nedeniyle eylül ayında da düşüş kaydederek bir önceki aya göre 0,85 puan azaldı. Kırılgan yapısı ile Güven Endeksi, yeni yılın ikinci yarısında kademeli bir zayıflama eğilimi gösteriyor. Bu dönemde dış pazarlardaki yavaşlama ile içeride yüksek enflasyon ve finansmana erişimde yaşanan ekonomik unsurlar, güveni zayıflatan etkenler olarak öne çıktı. İhracat pazarlarındaki yavaşlama ise güven üzerinde henüz sınırlı etki gösterdi.
Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesi sınırlı ölçüde gerilerken inşaat sektöründe ve inşaat malzemeleri sanayisinde güven, sınırlı düşüşler kaydetti. Eylül ayında yurt içi ve ihracat pazarlarında güven sınırlı ölçüde geriledi.
Yılın son çeyreğine girilirken kırılgan ve zayıflığını koruyan güven seviyesini, pazarlardaki yavaşlama, finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar, jeopolitik riskler ve Türkiye’nin kredi notundaki düşüşler gibi birçok etken sınırlıyor.
Üretim beklentilerinde iyimserlik
Ekonomiye ait alt göstergeler gerilerken, sektöre ilişkin göstergelerden iç ve dış siparişlerdeki düşüşlerin sürmesi beklentileri zayıflattı. Beklenti Endeksi son beş aylık düşüş eğilimini koruyarak Eylül ayında bir önceki aya göre 1 puan geriledi. Yüksek sezonda sona yaklaşılması da beklentilerdeki kayıpta etkili oldu.
Beklentileri zayıflatıyor
Eylül’de önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişler azalırken yüksek maliyetler ve finansman zorlukları iç pazar siparişlerini sınırladı. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan ihracat siparişleri Eylül ayında da geriledi. Bu dönemde ihracat pazarlarındaki yavaşlama daha belirgin hissedilirken önümüzdeki üç aya ilişkin üretim beklentisi sınırlı ölçüde arttı. Üretim beklentileri, iç ve dış talepteki düşüşe rağmen iyimser kaldı.
İç ve dış talepteki yavaşlama ile faaliyetlerdeki durağanlık, önümüzdeki aylara ilişkin beklentileri eylül ayında zayıflattı. İhracat pazarlarına ve iç pazara yönelik yılın geri kalanına ilişkin beklentiler ise yavaşlamanın süreceğini işaret ediyor.
