Tatar, Rum tarafına “doğal kaynaklar”, “AB enterkonnekte sisteme bağlanma”, “yeşil enerjiye geçiş” ve “tatlı su kaynaklarının verimli kullanımı” konusunda işbirliği önerisinde bulundu.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rum lider Nikos Anastasiadis’e iletilmek üzere BM’ye işbirliği önerilerinde bulunduğunu açıkladı.
Tatar, yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres aracılığıyla Rum lider Nikos Anatasiadis’e iletilmek üzere hazırlanan önerilerin adadaki barış ve istikrara katkıda bulunacağını kaydetti.
Dört konuda işbirliği önerisinde bulunduğunu belirten Tatar’ın açıklamasına göre, işbirliği önerileri şu konuları içeriyor:
-Ada etrafındaki doğal kaynaklar konusunda işbirliği: Halen masada bulunan, iki tarafa da ait olan ada etrafındaki doğal kaynakların araştırılması, çıkarılması, kullanılması ve pazarlanması da dâhil yönetilmesine ilişkin olarak eşit sayıda ve eşitlik temelinde, BM gözetiminde, iki tarafın yetkili makamlarından temsilcilerin katılımıyla kurulacak bir komiteyle bu kaynaklara dair iki rızayla ortak karar alınması mekanizması oluşturmaktır. Bugünkü öneriyle buna yeni bir açılım getirilerek, iki tarafın ayrı ayrı sözleşme imzaladığı şirketlerin de yetkilendirilerek bu mekanizmaya dâhil edilebileceği belirtildi.
-AB elektrik enterkonnekte sistemine, Türkiye üzerinden bağlanma yoluyla dahil olunması.
-İki tarafının ortak hedefi olan yeşil enerjiye geçiş konusunda güneş enerjisinin etkin şekilde kullanılması. Bu bağlamda kurulacak bir ortak komite aracılığıyla güneş enerjisinden maksimum bir şekilde fayda sağlamak hedefiyle birlikte çalışılması.
-Adadaki tatlı su kaynaklarının rasyonel ve verimli bir şekilde kullanımı amacıyla eki tarafın yetkili kurumları tarafından görevlendirilecek uzman personelin eşit sayıda oluşturacağı bir komite oluşturulması.
Ayrıca, yakın bir zamanda düzensiz göç ve Kıbrıs Adası’nın mayınlardan arındırılmasına ilişkin iki ilave işbirliği önerisi sunulacağı da belirtildi.
“Eşitlik temelinde ilişki”
KKTC Cumhurbaşkanı Tatar, konuya ilişkin açıklamasında, şunları kaydetti:
“Kıbrıs Türk tarafı, bu önerileriyle eşitlik temelinde hem iki tarafa hem Kıbrıs Adası’na hem de bölgemize fayda sağlayacak iş birliği alanları konusunda Rum muhataplarıyla birlikte çalışma iradesine sahip olduğunu sözde değil, özde de göstermiştir. Bu kararlılığımı, müktesep haklarımız olan egemen eşitlik ve eşit uluslararası statümüz korunarak ileriye götürmeye hazır olduğumu da ifade ettim. Eğer hem adamıza hem de bölgemizin barış, istikrar ve refahına katkı sağlanmak isteniyorsa başta Rum tarafından olmak üzere, ilgili tüm taraflardan bu iş birliği önerilerimizin hayata geçirilmesi konusunda olumlu tutum bekliyoruz.
Anastasiadis’in bu önerilerimize açık fikirli ve olumlu bakması yönünde teşvik edilmesini de BM genel sekreterinden rica ettim. Şimdi top Rum tarafındadır. Anastasiadis’e çağrım şudur; ‘Adamızın ve bölgemizin geleceği için olumlu adım atılmasına biz hazırız. Gelin bu önemli konularda birlikte çalışalım ve hem halklarımıza hem de bölgemize, önerdiğim bu iş birliği alanında birlikte çalışarak katkıda bulunalım.”
Türkiye’den destek
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Tatar’ın işbirliği önerilerine destek verildi. Açıklamada, şunlar kaydedildi:
“KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar’ın BM Genel Sekreteri’ne 1 Temmuz 2022 tarihinde gönderdiği mektupla ilettiği, Rum tarafıyla egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü temelinde işbirliği yapılmasını öngören önerilerini kuvvetle destekliyoruz.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi, Doğu Akdeniz’de barış ve istikrara katkı sunacağı gibi, aynı zamanda Ada’da mevcut iki Devlet arasında işbirliği tesis edilmesini sağlayarak, Kıbrıs meselesinin çözümüne yönelik ortak bir zeminin oluşmasına vesile olacaktır.”