Rusya, Ukrayna yönelik işgal operasyonunda aradan geçen 7,5 ayda ikinci kez komutan değiştirmek durumunda kaldı.
Rus birlikleri uzun bir tatbikat sürecinin ardından 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’ya yönelik operasyon başlattılar. Batılı ülkelerin ve Ukrayna’nın “işgal” olarak tanımladığı bu operasyona “özel askeri operasyon” adı verildi.
Değişik bölgelerden kara harekâtı ve hava indirme harekâtı şeklinde başlatılan operasyonda Rus birlikleri beklenmedik bir direnişle karşılaştılar. Öyle ki, başken Kiev yakınlarına inen seçkin birlikler, direniş karşısında fazla bir ilerleme gösteremediler.
Kimi kaynaklara göre operasyonun ilk 45 gününde Rusya’nın kaybı 20 bine yaklaşmıştı. Rusya Savunma Bakanlığı, o tarihte kayıp rakamını 1.351 olarak açıklıyordu.
Rusya’nın 24 Şubat’taki askeri harekatta başlangıcında Rus güçleri bölge bölge veya birlik birlik, birbirlerinden ayrı olarak örgütlenmişti. Batılı kaynaklara göre, bu örgütlenme yüzünden birlikler arasında gerçek bir koordinasyon kurulamamıştı.
Sonraki süreçte yaşananlar bu tahmini doğruladı.
45 gün sonra ilk komutan değişikliği
Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonlarını yürüten komutan, işgalin başlamasından 45 gün sonra, 9 Nisan’da değiştirildi. Rusya Güney Kuvvetleri Komutanı General Aleksander Dvornikov Ukrayna operasyonlarının başına getirildi
Bu, Batılı gözlemcilere göre, Rusya’nın, Ukrayna’da yaşanan “bir dizi başarısızlığın” ardından genel bir strateji değişikliğine gideceği şeklinde yorumlandı.
General Dvornikov, Suriye’deki deneyimleriyle biliniyordu, kimi Suriyeli gruplarca “Suriye kasabı” olarak da tanımlanıyordu.
Batılı askeri gözlemciler, General Dvornikov’un Rusya’nın Suriye’deki operasyonlarında büyük deneyim kazandığını belirtiyor ve “operasyonların sevk ve idaresinin iyileşmesi beklenebilir” yorumunu yapıyorlardı.
Bu yeniden düzenlemenin, radikal bir strateji değişikliğine ve komuta yapılarını yeniden düzenleme girişimine hazırlık olabileceği belirtiliyordu.
Rus ordusu, Mart ayı sonunda, Ukrayna’nın doğusuna, Donbas bölgesine geri çekileceğini açıklayarak şaşkınlık yaratmıştı. Bu da Moskova’nın “başarısızlığı kabul etmesi” de dahil olmak üzere birçok varsayımı akla getirmişti.
Operasyon Donbas’a odaklandı
Rusya, daha sonraki süreçte Ukrayna’nın doğusuna, Donbas bölgesine ve Karadeniz liman kentlerine odaklandı.
Donbas’ta Rusya yanlısı ayrılıkçı güçler zaten büyük ölçüde kontrolü sağlamıştı. Liman kentlerinde ise büyük bir direniş yaşandı. Rusya bu süreçte iç kesimlerdeki stratejik hedeflere ve altyapıya yönelik füze saldırısını yoğunlaştırdı.
Rusya’nın stratejisi, bir Batılı kaynağın tanımıyla, “Donbas’ı al, Ukrayna’nın altyapısını çökert” şeklindeydi.
Seferberlik kararı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Eylül’de, televizyondan ülkeye seslendi ve kısmi seferberlik kararı ilan ettiğini açıkladı.
Bu, Ukrayna’ya yönelik operasyonun yedinci ayında önemli bir aşamaydı. Batılı yorumculara göre, “Rus ordusunun ciddi kayıplar verdiği söylemlerinin teyidi” anlamına geliyordu. Kısmi seferberlik 300 bin yeni askeri güç demekti.
Bu süreçte doğu Ukrayna’da Rusya destekli bağımsızlık ilan eden üç Rusya’ya katılım için referandum yapıldı. Tahmin edildiği gibi referandum sonunda bu bölgeler Rusya tarafından ilhak edildi.
Rus yöneticilere göre, bu bölgelere yapılacak saldırı Rusya’ya yapılmış bir saldırı anlamına gelecekti.
Ukrayna ve Batılı ülkeler referandumun yasal olmadığını ve tanımadıklarını açıkladılar.
İkinci komutan değişikliği
Ukrayna’daki Rus Kuvvetlerinin komutanı dün ikinci kez değiştirildi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı General Sergey Surovikin’i “özel askerî operasyon”uh başına getirdi.
Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, “Rusya Savunma Bakanının kararıyla, Generali Sergey Surovikin’nin “Birleşik Askerî Kuvvetler Komutanlığının yeni komutanı” olarak atandığı belirti.
General Surovikin, 31 Ekim 2017’den bu yana Rusya Hava-Uzay Kuvvetleri komutanlığını yürütüyor. General Surovikin da selefi gibi Suriye’deki Rus birliklerinden sorumlu komutan olarak görev yapmıştı.
İkinci değişiklik operasyonun başlangıcından yaklaşık 7,5 ay sonra yapıldı. Önceki komutan Aleksander Dvornikov görevde altı ay kaldı.
Yapılan bu değişiklik de yeni yorumlara konu olacak gibi görünüyor.