DÜNE BAKMA DURAĞI
Ağzında gümüş kaşıkla doğmuş derler ya öyleydi… Film gibi bir hayatın başrolündeydi o. Hiç ayakkabısız kalmadı, ucuz bir şey giymedi. Parasızlık… Lafı bile olamazdı onun yaşamında. Gök mavisi gözleri, sarı saçlarıyla sevimli bir kızdı. Yazları, Kahire’den, İstanbul’a gelirlerdi çocukluğunda. Dedesi Yusuf Paşa, Mısır Hidivinin yaveriydi. Birinci Dünya Savaşı, saray bahçelerinde geçen çocukluğunu gölgelese de “şaşaalı”ydı hayatı… Adı Zeynep’ti. Zeynep Oyvar. Çocukluğu öyleydi. Ya genç kızlığı? Yer yerinden oynamıştı bu alımlı kız; Sultan Abdülhamit’in Bahriye Nazırı Hasan Hüsnü Paşa’nın oğlu Mahmut Nedim Bey ile evlendiğinde…
Yıl 1928’di… Daha gökyüzü tayyarelerle dolu değildi ama Mahmut Nedim Bey, Zeynep Hanım’a “Hazırlanınız” dedi. Wagner’in müzik dünyasına miras bırakacağı Bayreuth Festivali’ne gideceklerdi. Karı-koca sadece ama sadece dört saatliğine Bavyera’ya gittiler Wagner dinlemeye… İlk fotoğraf o gün çekilmişti işte. O günün anısına…
“Jet sosyete” sözünün tam karşılığı yoktu o günlerde. Belki de buydu karşılığı.
Mahmut Nedim Bey 54 yaşında öldü. İkinci eşi de tıpkı ilki gibi bir paşazadeydi. Tepedelenli Ali Paşa’nın oğlu Mennan Bey… Para konuşmanın “görgü” kurallarına dâhil olmadığı bir dünyadandı Zeynep Oyvar. Ama o değilse de etrafındakiler “trilyonlar”ı bulan servetinden söz ediyorlardı.
1898’de doğmuştu Zeynep Oyvar. Osmanlı’nın yıkılışı, Cumhuriyet’in kuruluşu, iki dünya savaşı, çok partili yaşam, 60 ihtilali, 12 Eylül… Türkiye tarihinde ne var ne yoksa hepsine tanıklık etmişti. 1993’te 95 yaşında 100 yıla yakın ömrünü tamamladı.
MİRAS KAVGASI
Çocuğu yoktu; manevi kızı Resa Görey ve yeğeni Tuli Kamhi ve Hazine karşı karşıya geldi trilyonluk servet için. 20 yıla yakın sürdü dava. Pay edilemeyecek kadar büyük bir paraydı bu. Defalarca manşetlere taşındı konu. Film gibi hayatın mirası, film gibi bir miras kavgasına dönüştü. Belki de bambaşka bir yazının konusu bu. Çok şey kaldı Zeynep Oyvar’dan. Orantısız bir eşitsizliğin başrol oyuncularından biriydi o. Eşiti olmayan kızlara elini uzatmıştı yaşarken. Darüşşafaka 1970’te kız öğrenciler için ilk kez okul yapıp, kapısını açarken 100 bin lira bağışlamıştı kuruma.
Hikâyesini öğrenince Viktor Hugo’nun, “Umudunuzu, ancak hiçbir zaman mirasına konamayacak kimselere bağlayın” sözü geldi aklıma. Zira adını en çok anan Darüşşafaka…
Zeynep Oyvar ve eşi sadece dört saatliğine Bayreuth Festivali’ne Wagner dinlemeye gittiklerinde çekilen fotoğrafları… Zeynep Oyvar 1993’te 95 yaşında öldü. Oyvar’ın ölümünün ardından trilyonluk mal varlığı miras kavgası yarattı. Mirasa ilişkin hukuki süreç yaklaşık 20 yıl sürdü. Zeynep Oyvar, Darüşşafaka ve Kızılay’ın önemli bağışçılarından biriydi.