Ajans Bizim – TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Ahencan Tayakısı, artan maliyetlere dayanamayan süt üreticisinin gözü gibi baktığı hayvanlarını kesime gönderdiğini söyledi.
Tayakısı, 1 Haziran Dünya Süt Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, üreticinin maliyet artışının çiğ süt fiyatlarına yansımadığına dikkat çekti.
Tayakısı, “Bugün ülkemizde Çiftçi emeğinin karşılığını almak istiyor. Bin bir emekle ürettiği sütü iyi bir fiyattan satmak istiyor. Olmuyor! Tüketici uygun fiyata süt içmek istiyor. Olmuyor! Ne çiftçi istediği fiyattan sütünü satabiliyor ne de tüketici istediği fiyattan süt içebiliyor” dedi.
Çiftçinin elinden çıkan sütün fiyatının neredeyse 3 katına çıkarak tüketiciye ulaştığını belirten Tayakısı şöyle devam etti:
“Süt Endüstrisi Kurumunu (SEK), Et ve Balık Kurumunu (EBK) ve daha nice Kamu İktisadi Teşebbüsünü özelleştirenler bugün içinde bulunduğumuz durumun sorumlusudurlar. Hem üreticiyi hem de tüketiciyi piyasanın insafını terk edenlerin ülkeyi getirdiği nokta ortadadır. Yurtdışından hayvan ithal edilmeden ülkemizde et üretilemez oldu. Çiftçiler maliyetlere dayanamayıp ineklerini bile kesime gönderdiler. Yeterli sayıda ve kalitede hayvana sahip olunamayan yerde sütte olmaz.
TÜİK verilerine göre 2022-2023 yıllarında Büyükbaş hayvan varlığımız yaklaşık 500 bin baş, Küçükbaş hayvan varlığımız ise yaklaşık 4 milyon baş azalmıştır. Buna mukabil süt üretimimiz ise yaklaşık 100 bin ton azalmıştır. Türkiye’de süt üretimi 2022 yılında 21,5 milyon ton iken, 2023 yılında 21,4 milyon tona gerilemiştir. Aynı dönemde ise Türkiye nüfusu yaklaşık 100 bin kişi artmıştır. Artan talebe karşılık azalan süt arzı endişe yaratmaktadır. Bu veriler ışığında günümüzde Avrupa ülkelerinde yıllık kişi başına düşen süt tüketimi ortalama 100 litreyi aşarken, ülkemizde yaklaşık 27 litre civarında kaldığı görülmektedir. Bu üretim maliyetlerinin bu kadar yüksek olduğu, aracılar nedeniyle tüketici fiyatlarının her geçen gün yükseldiği ülkemizde, bu miktarı yükseltmemiz pek olası görünmemektedir. İthal hayvanlar ile et ve süt piyasasında günü kurtarmaya çalışanlar sorunları sadece ertelemektedirler.”
“Süt politikası oluşturulmalı”
Hükümetin süt politikası oluşturması gerektiğin anlatan Tayakısı şunları kaydetti:
“Ülkemizde sütün daha fazla tüketilmesi için çiğ süt ile perakende süt fiyatları arasındaki aşırı farkın düşürülmesine yönelik politikalar oluşturulmalıdır. Bunun için; süt üreticisi, çiftçi ve köylülere verilen destekler artırılmalı, kırsal kalkınmaya önem verilmeli, kooperatifler desteklenmeli, yerel yönetimler süt ile ilgili süreçlere dahil olmalı, sütün tüketiciye ulaştırılmasında etkili ve sonuca odaklı organizasyonlar planlanmalıdır. Bizler bu ülkenin Ziraat Mühendisleri olarak bir kez daha vurguluyoruz ki, özellikle hayvancılık sektöründeki bu yanlış politikalardan bir an önce vazgeçilmelidir. Aracılar azaltılmalı, kamu kuruluşları yeniden hayata geçirilmeli ve ithalatçılar değil, yerli üreticiler desteklenmelidir.”
