Orman yangınları, ülkenin dört bir yanında devam ederken Türk Hava Kurumu’nun (THK) kullanılmayan yangın söndürme uçakları da yine gündemde.
2019 yılında THK’ye Kayyum Heyeti Başkanı olarak atanan AKP’li eski Bakan Cenap Aşçı dün akşam bir televizyon programına katıldı. Pilotları işten çıkardığı için eleştirildiğini belirten Aşçı, “Ben pilotları iş yapmadan oturtsaydım THK’ye iki yıllık masrafı 25 milyon TL’ydi. 2020 yılında pilotların sözleşmesi bitmişti ve ben de uzatmadım” ifadelerini kullandı.
BirGün’den İsmail Arı’nın haberine göre, THK kayyumlarının işten attığı yangın söndürme uçağı pilotları, “Bugün gelin bu yangını söndürün deseler o uçaklara atlarız, yangını da söndürüp döneriz” diyor.
Turkiyenin ilk yangın söndürme uçağı pilotu olduğunu belirten THK’nin işten attığı yangı söndürme uçağı pilotu İsmail Çınar, “Tarım ve Orman Bakanlığı THK’den yangın söndürme uçağı kiralamadığı için biz de çalışamıyorduk. Uzun bir süre THK maaşlarımızı ödemedi ve alacağımız da var. Benim ömrüm yangın söndürmekle geçti. 1995- 1996 yılından 2020 yılına kadar THK’de görev yaptım. İlk Türk söndürme uçağı pilotuyum. Biz başarıyla görev yaptık. Kullandığımızın uçakların da herhangi bir sıkıntısı da yoktu. Biz yangınların büyümesini önlüyorduk, hemen müdahale ediyorduk” dedi.
PAKDEMİRLİ PİLOT OLDUĞUNU SÖYLÜYOR
“Bütün dünya THK’nin elindeki söndürme uçaklarını kullanıyor” diyen Çınar, “Bu uçaklar, söndürme çalışmalarında çok daha etkin. Arkadaşlarımız ya işten atıldı ya da işten ayrılmak zorunda kaldı. Uçaklarımızın tek sorunu, son yıllarda yedek parçasının zor bulunmasıydı. Ancak o parçalarda mutlaka bir şekilde bulunuyordu. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin çok az bir uçuş tecrübesi var ve kendisinin pilot olduğunu söylüyor. Hayatında yangın görmemiştir ama Rusya’da, başka yerlerden uçak kiralama kalktı. Kendisi, daha iyi bildiğini söylüyor. Bizim tecrübemiz bir kalemle silindi. Söndürme uçağı pilotu yetiştirmek kolay değil” ifadelerini kullandı.
BU COĞRAFYAYI BİLMİYORLAR
Rusya’dan kiralanan uçaklarını Rus pilotların kullandığını ve bu pilotların da Türkiye coğrafyasını bilmediğini belirten Çınar, “Bu uçaklarda sadece bir tane Türkiyeli gözlemci pilot bulunuyor. Rus pilotların çok fazla yangın tecrübesini olmadığını bilmiyoruz. Bugün gelin bu yangını söndürün deseler o uçaklara atlarız, o yangını da söndürüp döneriz” diye konuştu.
RUS UÇAKLARI TÜRKİYE’DE BAŞARILI OLAMAZ
Eski THK söndürme uçağı pilotu Yücel Akyol THK Kayyum Heyeti’nin aylarca maaş ödemediğini ve bu yüzden işi bırakmak zorunda kaldığını belirterek “THK’den bir buçuk yıllık alacağımız var. THK’nin söndürme uçaklarıyla tam 12 yıl uçtum ve 33 yıllık pilotum. O Uçaklar uçamıyor deniyor. Eğer uçaklar uçamıyorsa devletimiz yeni uçaklar almalıydı ve yangınları söndürmeye devam etmeliydik. Şuan ki durum ise çok vahim. Çünkü Rusya’dan kiralanan uçaklar düz arazi uçağı. Rusya ve Amerika gibi ülkelerde başarılı olur ama Türkiye’nin arazisinde çok başarılı olamaz” dedi.
O UÇAKLAR YİNE UÇURULABİLİR
“Eğer istenirse bu ekiple o uçaklar yine uçurulabilir” diyen Akyol sözlerini şöyle tamamladı: “Bu uçakların hemen uçması mümkün değil ama bir ay içerisinde uçuşa hazırlanabilir. Şuan o uçaklar hurda gibi duruyor. Ülke bizim ülkemiz, ormanlar bizim ormanlarımız. Biz yıllara bu işi layıkıyla yaptık.”
KAPASİTELERİNİN ALTINDA SU ALIYORLAR
İstifa etmek zorunda kalan pilotlardan Utku Ayrılmaz ise şöyle konuştu: “Uçakları şu anda uçuramazlar, Kimse bunu hayal etmesin. Cumhurbaşkanı emir verse dahi yarın bu uçaklar uçamaz. Çünkü uzun bir süre bakımları yapılmadı. Biz canımızı ortaya koyarak bu işi yaptık. Rus uçakları kendileri riske atmamak için kapasitesinin altında su alıyor ama THK uçaklarını sadece 100 litre fark yüzünden elediler. THK’nin söndürme uçakları kümes olacak bu gidişle.”
BİZİM 30 METRE BIRAKTIĞIMIZ SUYU ONLAR 150 METREDEN BIRAKIYOR
THK’de dört yıl boyunca yangın söndürme uçağı pilotluğu yapan ve 26 yıllık pilot olduğunu belirten Burhan Güler de şöyle konuştu:
“Bu uçakların dünyada çok fazla üretimi yok çünkü özel uçaklar. Dünyada bu uçaktan 125 tane falan vardır ve bu yüzden çok kıymetliler. Orman Genel Müdürlüğü bu uçaklardan satın almak istese, üretici firmaya başvursa en erken 24 ayda alabilir. Çünkü sipariş üzerine üretim yapıyorlar. Gelecek yıllarda daha da fazla orman yangını olacak. Orman Genel Müdürlüğü’nün çalışmasına göre yangınlar gelecek yıllarda Karadeniz’e de kayacak. Rus uçakları manevra yapamıyor, vadilere de giremiyor. Çok yüksek irtifadan su atıyorlar. Yangının 30 metre üzerinde suyun bırakması lazım. Bu uçaklar 150- 200 metre yükseklikte su bırakıyor. Bu yüzden de yangını kontrol altına almada çok etkili olamıyorlar.”
