Şule Yılmaz / Ajans Bizim – Türkiye’de halen 22 bin 775’i böbrek olmak üzere toplam 26 bin 894 kişi nakil için organ bekliyor.
Sağlık Bakanlığı tarafından, 3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı Haftası nedeniyle yapılan açıklamada, organ bağışı konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla kampanyalar düzenlendiği ve düzenlenen kampanyalara bakanlığın da destek verdiği kaydedildi.
‘‘Kadavra bağışında istenilen düzeyde değiliz”
”Yapılan çalışmalar sonucunda, ülke olarak canlıdan organ bağışında oldukça iyi durumda olmamıza rağmen kadavra bağışlarında artışlar olsa da istenilen düzeyde değiliz.” denilen açıklamada, Türkiye’de eğitim araştırma, üniversite ve özel hastanelerde toplam 172 organ nakli merkezi bulunduğu belirtildi.
Açıklamada, ”Bu zamana kadar 46 bin 267 böbrek, 17 bin 927 karaciğer, bin 156 kalp, 343 kalp kapağı, 307 akciğer, 6 kalp-akciğer, 198 pankreas, 48 ince bağırsak olmak üzere toplam 66 bin 253 nakil gerçekleştirildi. Bunlardan 16 bin 110’u kadavradan, 50 bin 143’ü canlıdan nakledildi” denildi.
”26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor”
”Yıllara göre beyin ölümü tespit sayıları artmakla beraber, aynı oranda aile izin sayılarında artış gözlenmediğine” işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
”Toplam beyin ölümü tespit sayılarının içinde, aile izni olan beyin ölümü oranı yüzde 20’ler civarında seyrediyor. 2021 yılında 22 bin 775 kişi böbrek, 2 bin 376 kişi karaciğer, bin 290 kişi kalp, 285 kişi pankreas, 157 kişi akciğer, 8 kişi böbrek-pankreas, 2 kişi kalp kapağı, 1 kişi ince bağırsak olmak üzere toplam 26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor. Ülkemizde gönüllü bağışçı sayısı her geçen gün artıyor. Türkiye Organ ve Doku Bağış Bilgi Sisteminde (TODBS) 607 bin 669 kayıtlı gönüllü bağışçı bulunuyor.”
Hangi organ ve dokuların nakli yapılabiliyor?
On sekiz yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkesin organlarını bağışlayabileceğinin altı çizilen açıklamada, canlı vericilerin yalnızca karaciğer ve böbrek bağışında bulunulabileceğine dikkat çekildi. Organ nakli yapan merkezlerde, hastanelerde, organ nakli ile ilgilenen vakıf, dernek, vb. kuruluşlarda organ bağışı işlemi yapılabildiği, organ bağışı kartını iki tanık huzurunda doldurup imzalamanın yeterli olduğu kaydedildi.
Açıklamada, organlardan ”böbrek, pankreas, karaciğer, akciğer, kalp ve ince bağırsak”, dokulardan da, ”kornea, kemik iliği, tendon, kalp kapağı, deri, kemik, yüz-saçlı deri ve ekstremitelerin” naklinin yapılabildiği belirtildi.
”Organ bağışının dini yönden sakıncası var mı?”
Bağışlanan organların kimlere nakledileceğinin, ulusal organ nakli bekleme listesinde kayıtlı hastalardan öncelikle kan grubu uyumuna, daha sonra da doku grubu uyumuna göre belirlendiği, kan ve doku uyumunun yanı sıra hastanın tıbbi aciliyet durumunun da göz önünde bulundurulduğu bildirildi.
Organ bağışı yapılmış olsa bile her ölümden sonra organın naklinin mümkün olmadığı, sadece yoğun bakım ünitesinde solunum cihazına bağlı, beyin ölümü gerçekleşen kişilerin organlarının nakledildiği ifade edildi.
Açıklamada, ”Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ naklinde dinen bir sakınca olmadığını açıklamış, hayat kurtarmanın önemine dikkat çekmiştir” denildi.
