Ajans Bizim – Akkuyu Nükleer’de IC İçtaş İnşaat ile sözleşme feshedildi. Bir gün sonra da, Rusya merkezli üç şirket tarafından 2019 yılında kurulan, TSM Enerji İnşaat Ltd. ile sözleşme imzalandığı açıklandı.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) Projesi’nde IC İçtaş İnşaat ile sözleşmenin feshedildi ve inşaat işlerinde katılımcıların yeniden yapılandırılmasına karar verildiği açıklandı.
İçtaş ise “fesih girişimindeki esas amacın, projenin yönetimindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron seviyesine indirgemek olduğunu” savundu.
Akkuyu Nükleer’den yapılan açıklamada, santralin “yeni bir aşamaya girildiği” belirtildi. Sahadaki çalışmaların, 1’inci ünitede türbin binası ekipmanının kurulumu ile devreye alınması için yapılacak hazırlıklar üstüne yoğunlaşacağı ifade edilen açıklamada, 2, 3 ve 4’üncü ünitelerdeki inşaat ve kurulum operasyonlarında kalitenin sağlanması ve son teslim tarihlerine uygun hareket edilebilmesi için özel sektörün bu inşaat çalışmalarına özgü yeterliliklere sahip olması gerektiği kaydedildi.
Proje yönetiminin, bu kapsamda, “Akkuyu NGS Projesi’nde çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile sözleşmenin feshedilerek, inşaat işlerinde katılımcıların yapılandırılmasının yeniden düzenlenmesine karar verdiği” belirtildi.
“Yol haritası uygulanmaktadır”
TürkRus’ta yer alan habere göre, Akkuyu Nükleer A.Ş Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, yaptığı açıklamada, Akkuyu NGS Projesi’nin ilerlediğini belirterek, şunları söyledi:
“Proje katılımcılarının yeniden düzenlenmesi, mevcut çalışma aşamasının dinamikleri ve özellikleri dikkate alınarak yapılmaktadır. 4’üncü ünitenin inşasına başlanmasıyla aktif aşamaya girdik. Proje için geliştirilen yerelleştirme yol haritası başarıyla uygulanmaktadır. Hedeflenen yerelleştirme seviyesi, 6,5 milyar ABD doları olarak öngörülmektedir. Türk şirketlerine şimdiden yaklaşık 3,2 milyar ABD doları tutarında sipariş verilmiş durumdadır. Projede yer alan Türk şirketlerinin ve sahada çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısı da artmaya devam etmektedir. Bugün sahada istihdam edilenlerin yüzde 80’inden fazlasını Türk vatandaşları oluşturmaktadır ve bu sayı artmaya devam edecektir. Tüm inşaatçılara sıkı ve titiz çalışmaları için minnettarız. Tüm yükümlülüklerimizi yerine getirmeye devam ediyoruz ve projedeki tüm katılımcıların da bu şekilde çalışmaya devam edeceğine güveniyoruz.”
Sahadaki tüm çalışmalar, bağımsız yapı denetim kuruluşlarının ve Nükleer Düzenleme Kurumu’nun (NDK) sürekli denetimi altında, planlanan takvime uygun olarak gerçekleştirildiği belirtildi.
Son olarak 21 Temmuz 2022’de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’un Genel Müdürü Aleksey Likhachev’in katılımıyla Akkuyu NGS’nin 4’üncü ünitesinin temel atma törenini gerçekleştirilmişti.
“Amaç Türk şirketlerinin varlığını azaltmak”
IC İçtaş İnşaat’tan yapılan açıklamada ise Akkuyu Nükleer yönetimi suçlandı. Açıklamada “Projedeki Türk paydaşlığını ortadan kaldırma sonucunu oluşturmakta ve Proje genel yüklenicisi olarak tamamen Rus menşeili başka bir şirketi tayin etme yönünde adımlar atmaktadır. Söz konusu fesih girişimindeki esas amacın, Proje’nin yönetimindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron seviyesine indirgemek olduğu açıktır” denildi.
Akkuyu Nükleer A.Ş’nin basın açıklamasındaki “Akkuyu NGS projesinde çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ ile sözleşmenin feshedildiği” ifadesinin “gerçeklere aykırı olduğu” savunulan açıklamada, şunlara yer verildi:
“Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasında akdedilen 15.07.2010 tarihli Hükümetlerarası Andlaşma uyarınca yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi kapsamında şirketimiz IC İçtaş A.Ş.’nin Titan-2 şirketiyle (Rosatom ortaklı) yüzde 50-50 eşit oranda hissedar olduğu T2-IC Ortak Girişim Şirketi proje işvereni Akkuyu Nükleer A.Ş. ile Mühendislik, Tedarik ve İnşaat Sözleşmesi’ni 22.07.2019 tarihinde imzalamıştır.
Akkuyu Nükleer A.Ş., 26.07.2022 tarihinde T2-IC Ortak Girişim Şirketi’ne haksız ve hukuksuz bir fesih girişiminde bulunmuş olup Proje kapsamındaki tüm işlerin derhal durdurulması talimatı verilmiştir.
Projeye ortak girişim ortağı olarak katılımımızdan bugüne kadar şirketimizin tüm yönetsel, teknik ve finansal kapasitesini bu projeye adamış ve proje ilerlemesinde tüm tarafların takdir ettiği ciddi bir performans seviyesini yakalamış bulunmaktayız. Nitekim henüz geçen hafta gerçekleştirilen 4. Güç Ünitesi temel atma töreninde tüm üst yetkililer tarafından bu durum kamuoyu önünde övgüyle ifade edilmiştir. Projede 25 bin Türk personelin istihdamı sağlanmış, yönetim kadrolarının Türk mühendislerinden oluşturulması sağlanmış, ilgili alt yüklenicilerin, tedarikçilerin ve Türk sanayiinin projeye katılımında büyük bir çaba sarf edilmiştir.
Rus menşeili başka bir şirketi tayin etme adımları
Akkuyu Nükleer A.Ş. Cumhuriyet tarihinin tek kalemdeki en büyük yatırım sözleşmesini feshetme girişimiyle Proje’deki Türk paydaşlığını ortadan kaldırma sonucunu oluşturmakta ve Proje genel yüklenicisi olarak tamamen Rus menşeili başka bir şirketi tayin etme yönünde adımlar atmaktadır. Söz konusu fesih girişimindeki esas amacın, Proje’nin yönetimindeki Türk şirketlerinin varlığını azaltmak ve taşeron seviyesine indirgemek olduğu açıktır.
Tamamlandığında ülkemizin elektrik talebinin yüzde 10’unu tek başına karşılayacak Akkuyu NGS Projesi yapım sözleşmesinin durdurulması ve tahliye süreçlerine başlanması ile Proje’nin selametinin büyük oranda etkileneceği, böyle bir kararın uygulanmasının telafisi imkansız büyük zararlara yol açacağı kaçınılmazdır.”
Açıklamada, IC Içtaş’ın “tüm yasal haklarını en üst düzeyde kullanılacağı” ifade edildi.
Rusların kurduğu, TSM Enerji İnşaat ile sözleşme imzalandı
Akkuyu Nükleer’de IC İçtaş İnşaat ile yolların ayrılmasının ardından, Rusya merkezli üç şirket tarafından 2019 yılında kurulan, TSM Enerji İnşaat Ltd. ile sözleşme imzalandığı açıklandı.
Akkuyu Nükleer’de yapılan açıklamada, Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) sahasındaki çalışmalar dört güç ünitesinin tümünde devam ettiği belirtilerek, “Projede yer alan şirketlerin de bu inşaat çalışmalarına özgü yeterliliklere sahip olması gerektiği” ifade edildi. Açıklamada, şunlara yer verildi:
“Proje yönetimi tarafından Akkuyu NGS Projesi’nde çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılan sözleşme feshedilmiş, inşaat sürecinde yer alan proje katılımcılarının yeniden yapılandırılmasına karar verilmiştir. Akkuyu Nükleer tarafından Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş, Türkiye’de tüzel kişiliği olan TSM Enerji İnşaat Sanayi Limited Şirketi (TSM) ile sözleşme imzalanmıştır.
Mevcut alt sözleşmeler kapsamında devam eden tüm işler, Ekim 2019’dan bu yana NGS inşaat projesinde yer alan ve yüksek teknoloji projelerini hayata geçirme deneyimine sahip olan TSM’ye devredilecektir. TSM ile projede yer alan mevcut alt yüklenici şirketler ile arasında, eski ana yüklenici- ortak girişim TITAN2- IC İÇTAŞ İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ ile alt yükleniciler arasında akdedilenlere benzer yeni sözleşmeler yapılacaktır. Bu sözleşmelerle şantiyede işin devamlılığının ve kalitesinin sağlanmasının yanı sıra Akkuyu NGS için taahhüt edilen inşaat tarihlerine uyulması, işçilerin çalışma koşulları açısından haklarının korunması ve tüm taşeronların çalışanlarına maaşlarının zamanında ödenmesi de sağlanacaktır.”
Rusların kurduğu şirket: TSM Enerji İnşaat
Ticaret Sicil kayıtlarına göre, TSM Enerji İnşaat Sanayi Limited Şirketi, Yenişehir, Mersin merkezli olarak 2019 yılında kurulmuş.
Şirketin kurucu ortakları Rusya merkezli üç ayrı kuruluş görünüyor. Bunlar, Montajno-Straitelnoye Uypraivleniye No 90 A.Ş, Konsern Titan-2 A.Ş. ve Sosnvoborelektrom Ontoj A.Ş. olarak kayıtlarda yer alıyor.
Şirketin kuruluş sermeyesi 100 bin TL olarak kayıtlarda yer alıyor ve kuruluş aşamasındaki genel müdürü de ikamet adresi Rusya’da görünen Aleksei Povalıaev olarak yer alıyor.
Daha sonraki süreçte, 31 Ocak 2022’de şirketin genel müdürü Sosnvoborelektrom Ontoj A.Ş’nin yöneticisi Sergei İlichev olarak belirlendi.. Rusya uyruklu bu kişinin ikamet adresi olarak Silifke gösteriliyor.
Bundan altı ay sonra, 8 Haziran’da, yeni bir genel müdür değişikliği kayıtlarda yer alıyor. İlichev’in görevi sona erdirilerek yerine yene ortaklardan Sosnvoborelektrom Ontoj A.Ş. temsilcisi Rusya uyruklu Evgeni Lisunov şirket yöneticisi olarak görevlendirildi. Bu kişinin ikamet adresi de yine Silifke, Mersin olarak görünüyor.
TSM Kuruluş bilgileri Ticaret Sicil:
