Önce Birleşik Krallık, sonra Japonya: Ülkeler neden yalnızlık bakanlığı kuruyor, hangi stratejileri izliyor?
Birleşik Krallık’ın (BK) ardından Japonya’nın da yalnızlık bakanlığı kurması, ülkelerin neden bu tür düzenlemelere ihtiyaç duyduğu sorusunu yeniden gündeme getirdi.
Independent Türkçe’den Elvide Demirkol‘un derlediği habere göre; milyonlarca kişinin yalnızlıktan mustarip olduğu BK’deki bakanlığın geçmişi, İşçi Partisi’nden kadın vekil Jo Cox’un yürüttüğü çalışmalara uzanıyor.
2016’da uğradığı silahlı ve bıçaklı saldırıda hayatını kaybeden Cox, ülkesindeki yalnızlığı azaltmak için bir girişimde bulunmuş ve ölümünden kısa süre önce bir komisyonun kurulmasına öncülük etmişti.
Çalışmalar Ocak 2018’de bu konuda bir bakanlık kurulması kararını beraberinde getirdi ve “Yalnızlıktan Sorumlu Bakanlık” koltuğuna ilk oturan isim Muhafazakar Partili Tracey Crouch oldu.
Kararın paylaşıldığı gün, dönemin BK Başbakanı Theresa May’in ofisinden yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
Çok sayıda kişi için yalnızlık, modern yaşamın üzücü bir gerçeği. Yaşlılar, bakıcılar, sevdiklerini kaybetmiş olanlar, konuşacak, tecrübelerini ve düşüncelerini paylaşacak kimsesi olmayanların yalnızlığın üstesinden gelmesi için, toplumumuz, hepimiz için harekete geçilmesi bakımından bu zorlukla mücadele etmek istiyorum. Jo Cox, ülkedeki yalnızlığın ne seviyede olduğunu anlamış ve kendini bu durumdan mustarip olanlara yardım etmeye adamıştı.
Bakanlığa getirilen Crouch ise “Gönüllüler, kampanya çalışanları, işletmeler ve diğer vekillerin de destekleriyle yalnızlıkla mücadelede önemli bir ilerleme kaydedebileceğimizden eminim. Bu konu Jo’nun tutkuyla ilgilendiği bir meseleydi. Biz de BK’de yalnızlıktan acı çeken milyonlarca kişiye yardım ederek onun anısını şereflendireceğiz” dedi.
2017 rakamları 67 milyon nüfusa sahip BK genelinde 9 milyondan fazla kişinin yalnızlıktan mustarip olduğunu işaret ediyordu.
Ancak bakanlığın oluşturulmasından iki yıl sonrasına gelindiğinde BK’de yalnızlıkla mücadele hamlesinde gidilecek daha çok yol olduğu görüldü.
Market Watch’un Haziran 2020’da paylaştığı “Yalnızlık bakanı atamanın üzerinden geçen iki yılda BK’de halk hâlâ yalnız” başlıklı haberde, Londra hükümetinin yalnızlıkla mücadele çabalarının başlangıçta ortaya atılan beklentileri karşılamaktan uzak olduğu belirtildi.
Hükümetin yalnızlık stratejisini belirlemesinden 9 ay sonra, yani Ekim 2018’de bu konudaki mücadelede devlet desteğinin yanı sıra elde şu bileşenler bulunuyordu:
BK Ulusal İstatistik Bürosu, yalnızlık seviyesini ölçmek için işe doğrudan tek bir soruyla başladı: “Ne sıklıkla kendinizi yalnız hissediyorsunuz?”. Bu soru, Kaliforniya Los Angeles Üniversitesi’nin (UCLA) üç maddelik yalnızlık ölçeğiyle eşleştirildi: “Ne sıklıkla arkadaşlıktan yoksun olduğunuzu hissediyorsunuz? Ne sıklıkla dışlanmış hissediyorsunuz? Ve ne sıklıkla başkalarından soyutlanmış hissediyorsunuz?”.
Sosyal hizmetleri iyileştirmek ve toplumsal bağı güçlendirmek için uzmanların yalnızlık çeken kişileri sanata ya da topluluk gruplarına katılmaya teşvik edeceği bir çerçeve hazırlandı.
Yeniden tasarlanmış topluluk alanları, ulaşım, barınma ve teknolojiler aracılığıyla toplumsal bağlantıyı destekleyen bir topluluk fikri benimsendi.
Farkındalığı artırmak ve yalnızlığın etrafındaki damgalanmayı azaltmak için halk sağlığı kampanyaları planlandı.
Zamanın Yalnızlık Bakanı Crouch, “Stratejimiz bu zorluğu aşmak için güçlü bir vizyon ortaya koyuyor” dedi.
Ne var ki bu sözü sarf ettikten bir ay sonra, hükümetin kumar makinelerinde bahis oynama limitini 100 sterlinden 2 sterline indiren yasal düzenlemenin uygulama sürecinin geciktirildiğini belirterek istifa etti. Hemen ardından parlamento üyesi Mims Davies ikinci Yalnızlık Bakanı oldu.
Davies, ilk yılını tamamladığında, hükümetin 11,5 milyon sterlinlik Building Connections Fund (Bağları İnşa Etme Fonu) adlı fonundan yararlanacak 126 program ve projeyi duyurdu. Bunlar arasında, en yüksek izolasyon riski altında olanlar için yeni ulaşım hatları, yaşlı Britanyalıları birbirleriyle iletişime sokmak için dijital çözümler ve yalnızlıkla uğraşan LGBT+ bireyler için birebir destek verilmesi bulunuyordu.
Davies ayrıca, 2018’deki çalışmayı temel alarak Haziran 2019’da #LetsTalkLoneliness (Hadi Yalnızlığı Konuşalım) kampanyası başlattı. Yalnızlık farkındalığına adanmış bir haftada, yalnız hissetmeyle ilişkili damgalanmayı azaltmayı amaçlayan bir Facebook videosuyla konuyu gündeme getirdi.
Ancak bu bakanın yeri, Temmuz 2019’da ülkenin yeni başbakanı olan Boris Johnson yönetiminde değiştirildi. Şimdilerde BK’de yalnızlıkla mücadele, iki yılda ülkenin üçüncü Yalnızlık Bakanı olan Barones Diana Barran’a emanet edilmiş durumda.
Japonya’da pandemi sırasında intiharlarda dikkat çeken artış
Diğer yandan dünya genelinde 115 milyon kişinin enfekte olmasına, 2,5 milyondan fazla kişinin de ölmesine neden olan koronavirüs (Kovid-19) pandemisi halk sağlığını psikolojik açıdan da etkileyen sonuçları beraberinde getirdi.
BK’nin ardından bu kez Japonya yalnızlık bakanlığı girişimiyle gündem oldu. Yalnızlığa karşı önlemleri güçlendirmek isteyen Japonya, ulusal düzeyde yaygın bir sorun olan ve salgınla daha da kritik bir hal alan intihar meselesine el atma kararı aldı.
Geçen gün açıkladığı kararla kabinesine yalnızlık bakanlığını da ekleyen Başbakan Yoşihide Suga, yeni görev için Tetsushi Sakamoto’yu seçti.
Alınan karara göre intihar, yoksulluk ve hikikomori (toplumsal münzeviler) gibi bir dizi sosyal soruna bağlı izolasyonla birlikte yalnızlık meselesini ele almayı amaçlayan bir görev gücü oluşturulacağı belirtildi.
Nikkei’nin haberine göre Sakamoto’nun kurumlararası iletişime adanmış bir ekip kuracağı ve en önemli öncelikleri belirlemek için savunma grupları ve diğer katılımcılarla bir acil durum forumu düzenleyeceği kaydedildi.
“Yalnızlıkla sosyal izolasyonu önleyen ve insanlar arasındaki bağları koruyan faaliyetleri teşvik etmeyi umuyorum” diyen Sakamoto’nun diğer kabine sorumlulukları arasında, bölgenin yeniden canlandırılmasının yanı sıra Japonya’nın düşen doğum oranlarını ele almak da yer alıyor.
İntihar vakalarını önleme konusunda sağlık bakanlığı, gıda bankaları konusunda da tarım bakanlığıyla koordinasyon sağlayabileceğini söyleyen bakan, “Çok çeşitli tedbirler almak için kapsamlı bir yaklaşım üzerinde çalışacağız” dedi.
Japonya’da yalnızlık, çocuklar, gençler, kadınlar ve yaşlılar da dahil olmak üzere farklı yaş gruplarında görülürken, bakan Sakamoto bu konuda derinlemesine araştırma yapılması gerektiğini ifade etti.
Ulusal Polis Teşkilatı’nın açıkladığı rakamlara göre 2020’de 20 bin 919 kişi intihar etti ve veriler bir önceki yıla göre 750 kişilik (yüzde 3,7) bir artış yaşandığını ortaya koydu. Ayrıca, büyük ölçüde kadınlar ve gençler arasındaki intiharlarda gözle görülür bir artış yaşandığı belirtildi. Japan Times gazetesinin paylaştığı bir rapora göre, bu rakamların, aynı yıl Kovid-19’dan ölen kişi sayısının üç katından fazla olması dikkati çekti.