• Hakkımızda
  • Reklam Verin
  • Gizlilik Politikası
  • İletişim
Biz Haberiz
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
Biz Haberiz
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
Anasayfa Güncel

Anayasal laikliğin 96’ncı yılı

BizHaberiz Yazar: BizHaberiz
10/04/2024
Kategori: Güncel, Manşet
0
Gazi Mustafa Kemal Atatürk

Gazi Mustafa Kemal Atatürk

0
PAYLAŞIM
75
GÖRÜNTÜLENME
Facebook'da PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'da Paylaş

Safa Tekeli / Ajans Bizim – Anayasa’da, 96 yıl önce 10 Nisan 1928’de yapılan değişiklikle, 2’nci maddesinden “Türkiye Devletinin dini, dinî İslam’dır” hükmü çıkarılarak, laikleşme yoluna gidildi.

Osmanlı döneminde, Tanzimat’ın ilanından sonra, zaten hukuki ve idari bakımdan laikleşme yönünde adımlar atılmaya başlandığı görülür. Osmanlı İmparatorluğu tarih sahnesinden çekilince, Saltanat 1 Kasım 1922’de kaldırılır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla devletin laikliğe yönelişinin adımları atılır. 

Bazı gelişmeler, devlet içinde farklı konum yaratması nedeniyle Halifeliğin kaldırılması gündeme gelir. 3 Mart 1924’te kabul edilen yasayla Halifeliğin kaldırılmasına ve Osmanlı hanedanının sınır dışı edilmesine karar verilir. Halife Abdülmecit de 4 Mart sabahı ülkeden ayrılır.  Aynı gün “Tevhidi Tedrisat” (öğretimin birleştirilmesi) yasasıyla da bütün okullar Millî eğitim Bakanlığı’na bağlanır. Ardından medreseler ve mahalle mektepleri kapatılır. Bir başka yasayla da “Şer’iye ve Evkaf ve Erkânıharbiyei Umumiye Vekâletleri (bakanlıkları)” kaldırılarak; yerlerine Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulur; Genelkurmay Başkanlığı oluşturularak, hükümetten ayrılması öngörülür.

Anayasal laikliğe doğru

Mustafa Kemal Atatürk, Anayasa’nın 2’nci ve 26’ncı maddeleriyle ilgili görüşlerini 1927 yılında verdiği “Büyük Nutuk”ta ilk kez dile getirir. İstanbul gazetecileriyle 16-17 Ocak 1923’te İzmit’te yaptığı basın toplantısında, bir gazetecinin “Yeni hükümetin dini olacak mı?”’ sorusuyla karşılaştığını anlatan Atatürk, Nutuk’ta şöyle der: 

“İtiraf edeyim ki, bu soruyla karşılaşmayı hiç de istemiyordum. Sebebi, pek kısa olması gereken cevabın, o günkü şartlara göre ağzımdan çıkmasını henüz istemeyişimdir. (…) Efendiler, gazetecinin sorusuna karşı: ‘Hükümetin dini olamaz!’ diyemedim; tersini söyledim: ‘Vardır efendim, İslam dinidir’ dedim. Ama hemen: ‘İslam dininde düşünce özgürlüğü vardır.’ diye sözlerimi açıklamak ve yorumlamak gereğini duydum.” 

Atatürk, yeni anayasa (1924) yapılırken de “laik hükümet” teriminden dinsizlik anlamı çıkarmaya eğilimli olanlara ve bundan yararlanmak isteyenlere fırsat vermemek amacıyla, “yasanın ikinci maddesini anlamsız kılan terimin konulmasına göz yumulduğu”nu belirtir. Atatürk, şunları kaydeder: 

“Anayasanın ikinci ve yirmi altıncı maddelerinde gereksiz görünen ve yeni Türkiye Devleti ile cumhuriyet yönetiminin çağdaş karakteri ile bağdaşmayan terimler, devrim ve cumhuriyetçe, o zaman için sakınca görülmeyen ödünlerdir. Ulus, Anayasamızdan bu gereksiz terimleri ilk elverişli zamanda kaldırmalıdır!”

Vallahi yerine söz veririm 

Atatürk’ün 1927 yılında işaret ettiği bu Anayasa değişiklikleri, 10 Nisan 1928’de gerçekleştirilir.  İsmet İnönü ve 120 arkadaşının önerisi üzerine, 2’nci maddeden “Türkiye Devletinin dini, dinî İslam’dır” hükmü ile 26’ncı maddeden “ahkâmı şer’iyenin tenfizi” (şeri hükümlerin uygulanması) cümlesi çıkarılır. 16’ncı maddede yapılan değişiklikle milletvekillerinin, 38’inci maddedeki değişiklikle de cumhurbaşkanının ant içerken “vallahi” yerine “namusum üzerine söz veririm” diyecekleri hükme bağlanır.

Atatürk’ün el yazısıyla laiklik

CHP Kongresi (1937) için hazırladığı program taslağında, şöyle yazar: 

ataturk laiklik el yazisi

“Devletin esas kuramı: Türkiye; ulusaltçı, halkçı, devletçi, dışdinseltçi ve devrimci bir cumhuriyettir.”  Atatürk, laiklik yerine, “dışdinseltçi” (dindışılık) kelimesini tercih ediyor; ancak dindışılık yanlış anlamalara yol açabileceği için “laiklik” kullanılıyor.

Tags: CHPlaiklikMustafa Kemal AtatürkNutuk
Önceki Haber

Trafikte dokuz günlük tatilin dördüncü günü: 26 can kaybı

Sonraki Haber

Lübnanlı uyuşturucu kaçakçısı Türkiye’de yakalandı

BizHaberiz

BizHaberiz

Bağımsız Haber Portalı.

Benzer Yazılar

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu
Kültür Sanat

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

27/06/2025
Coşkun KARTAL

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
Cezaevindeki Gazeteciler Listesi
Cezaevindeki Gazeteciler

Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

27/06/2025
Manşet

Gelişmenin düşmanı

26/06/2025
NATO üyeleri savunma harcamalarını artırma kararı aldı
Dünya

NATO üyeleri savunma harcamalarını artırma kararı aldı

25/06/2025
Özel sektör öğretmenleri “İnsanca Çalışacağız, Öğretmenliği Yaşatacağız!” sloganıyla Ankara’ya yürüyor
Eğitim

Özel sektör öğretmenleri “İnsanca Çalışacağız, Öğretmenliği Yaşatacağız!” sloganıyla Ankara’ya yürüyor

25/06/2025
Sonraki Haber
Narkoçelik-11 Operasyonu

Lübnanlı uyuşturucu kaçakçısı Türkiye’de yakalandı

Bizi Takip Edin

  • Çok Okunanlar
  • Yorumlar
  • En Son
Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

27/06/2025
Kara mizah örneği bir yol projesi

Kara mizah örneği bir yol projesi

05/06/2025
Gazeteci Fatih Altaylı İstanbul’da gözaltına alındı

Gazeteci Fatih Altaylı İstanbul’da gözaltına alındı

21/06/2025

İran’a bir Şehinşah eksikti!

19/06/2025
“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

27/06/2025

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

27/06/2025

Gelişmenin düşmanı

26/06/2025

Son Haberler

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

27/06/2025

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

Cezaevindeki Gazeteciler Listesi

27/06/2025

Gelişmenin düşmanı

26/06/2025
Biz Haberiz

Takip Et

Kategoriye Göre Arayın

  • Ali TARTANOĞLU
  • Attila AŞUT
  • Ayşe ÖZER
  • Banu MERTYÜREK GÜLER
  • Belgeler
  • Bilim-Teknoloji
  • Can Dostlarımız
  • Çeviriler
  • Çevre
  • Cezaevindeki Gazeteciler
  • Corona Yazıları
  • Coşkun KARTAL
  • Dünya
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • Emek
  • Ercüment TUNÇALP
  • Genel
  • Grev
  • Güncel
  • İnsan Hak.E.B
  • İnsan Hakları
  • Kadın
  • Kültür Sanat
  • Manşet
  • Medya
  • Nusret ERTÜRK
  • Öldürülen Gazeteciler
  • Orhan AYDIN
  • Politika
  • Rahmi YILDIRIM
  • Sağlık
  • Saim TOKAÇOĞLU
  • Seda YİĞİT
  • Sezai BAYAR
  • Tarım
  • Video
  • Yazarlar
  • Yitirdiklerimiz

Son Haberler

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

“Zamanın En Kısa Hali” kitabı “sakıncalı” bulundu

27/06/2025

Bay Kemal’in ayak sesleri!

27/06/2025
  • Hakkımızda
  • Reklam Verin
  • Gizlilik Politikası
  • İletişim

© 2024 Biz Haberiz. Tüm Hakları Saklıdır.

ekrem abi blackjackkareasbet güncel girişdeneme bonusu veren sitelersiyah bayrak aynakareasbet girişkareasbet girişbetingo güncel girişifull hd film izlecasino siteleri VenüsbetBitcoin ile Çekim Yapılan Bahis Sitelerigobahis bonuslarıextraction 2 izlegobahis girişbetnoel güncel girişhodri bet güncel girişmeritbet girişcasinogram güncel girişbahisbey güncel girişespor bahis siteleribetco bahis siteleriantikbet girişbatum slotbetaverse-giris.combetcool güncel girişdamabet girişen iyi iddaa telegram grubusouthbet güncel girişzibilyonbetgirisguncel.combanko bet girişbelgeistemeyenbahissiteleri.comcasinoper güncel girişbabilbet güncel girişvaycasinogirisyap.comvitrinbetgir.comgora bet girişmislibet-giris.comotobet girişradabetasper casino güncel giriştaksimbet girişcasimontana güncel girişbetjolly güncel girişbibubetbalinabet güncel girişvippark güncel girişrönesansbettakvimbet güncel girişfocusbet girişladesbet güncel girişbethandbetilton girişbetsalvador girişbetwildkolaybetjewel betting girişbetlesene girişbetingo güncel girişcasintroganobet girişistek bet güncel girişbetsilvagetirbet girişbetportal güncel girişbetmabet güncel girişwiocasino girişZirvebetbahiskral girişspincobetsinkareasbet güncel girişexonbet giriştruvabetexonbet girişeditorbet güncel girişgettobet-giris.orgexonbetbetyoner girişmonobahis girişkredi kartı geçen bahis sitelerikripto para ile bahis oynanan sitelerjasminbetözel oran bahis siteleribambaslot girişrinabet girişmislikazan girişbetium girişmillibahis güncel girişistanbulbahis güncel girişpaycobahis.orgbetofbet güncel girişgizabet güncel girişbahisbudur güncel girişlevabet güncel girişhipbet güncel giriştokyobet güncel girişpopyparabahis.orgvevobahisgiristr.orgheybetgirisadresi.orgesbet g?ncel giri?bullbahis giri?bullbahis g?ncel giri?benimbahis g?ncel giri?esbet g?ncel giri?bullbahis g?ncel giri?esbet g?ncel giri?meritkingzbahiscasibombycasinopiabellacasinosekabetmaltcasinoasyabahissahabetslot dünyasıtipobetmatadorbetxslotdumanbetmadridbetholiganbetzlotbahisabibahisabibahixorisbetyakutcasinoyakutcasinoyakut casinosüratbetsüratbetsüratbetsüratbetsamosbetsamosbetsamosbet giriştombettombettombettombettombetatosbetatosbetatosbetatosbetslot dünyasıjustintvbahisabiçinkobetbeinwonbetistbetjollybetkanyonbetlikebetpuanbetzuladiyarbetdumanbetfavoribahishiltonbetmeritbetmetabetnorabahissosabettarafbettulipbetvbetvizyonbetzlot girişbullbahisesbetportobetelexbetzlotgrandpashabetroyalbettimebetrexbetenbetjetbahisbetkolikbycasinovaycasinotipobetacarbetimajbetromabetkarebetpadişahbetbetparkmeybetceltabetpradabetsterlinbetcasinofastsavoycasinotombettaraftarium24trgolçinkobetfreybetteslabahisstarzbetstarzbet girişsekabetbaywincenabetjojobet girişsekabetpusulabethitbetetabethepsibetroketbetmatadorbetbenimbahisbetboxgüvenilir bahis sitelerihullbetbankobetbabilonbetalmanbahisajaxbetr57 shell indirbatum escortefsinocasinomhubcasiburnprimebahiscashwinkareasbet girişbetnefekrem abi
No Result
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Anasayfa
  • Güncel
    • Bilim-Teknoloji
    • Can Dostlarımız
    • Çevre
    • Eğitim
    • İnsan Hakları
    • Kadın
    • Sağlık
    • Tarım
  • Politika
  • Dünya
  • Emek
    • Emek Haberleri
    • Grev
  • Ekonomi
  • Medya
    • Medya
    • Cezaevindeki Gazeteciler
    • Öldürülen Gazeteciler
    • Yitirdiklerimiz
  • Kültür Sanat
  • Yazarlar
    • Ali TARTANOĞLU
    • Attila AŞUT
    • Ayşe ÖZER
    • Banu MERTYÜREK GÜLER
    • Ercüment TUNÇALP
    • Nusret ERTÜRK
    • Orhan AYDIN
    • Rahmi YILDIRIM
    • Saim TOKAÇOĞLU
    • Seda YİĞİT
    • Sezai BAYAR
  • Video
  • Belgeler
    • İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
    • OHAL – KHK
    • Son Mektuplar
  • Çeviriler
    • Corona Yazıları

© 2024 Biz Haberiz. Tüm Hakları Saklıdır.

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız.Tamam