Ceyhun Ergüven / Ajans Bizim – Avrupa Parlamentosu, çekmecelerden taşan karışık şarj cihazları karmaşasına son darbeyi vurdu!
Avrupa Birliği ülkelerinde satılan akıllı telefonlar, tabletler ve diğer küçük elektronik cihazların hepsi iki yıl içinde aynı şarj kablosuna sahip olacak.
Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, 2024 sonbaharına kadar USB-C tipi bağlantı kablosunun bütün taşınabilir elektronik cihazlar için tek şarj cihazı olmasına karar verdi.
Bu öncü niteliğindeki yasa, yenilikçiliği önleyeceği gerekçesiyle itiraz eden Apple firmasının muhalefetine rağmen hayata geçirildi.
Tasarı, 13 muhalif ve 8 çekimser oya karşılık 602 oyla kabul edildi. Yasa tasarısını hazırlayan Maltalı İşçi Partisi Milletvekili Alex Agius Saliba, “bugün, tüketiciler için, çevre için büyük bir gün” diyerek, memnuniyetini dile getirdi.
Bu yeni getirilen yükümlülük, üreticilerden bağımsız olarak, cep telefonları, tabletler, e-okuyucular, kulaklıklar, dijital kameralar, kablosuz kulaklıklar, taşınabilir video oyun konsolları, GPS cihazları, bilgisayar klavyeleri ve fareleri ile taşınabilir hoparlörler için geçerli olacak.
Taşınabilir bilgisayarlar için aynı yükümlülük, 2026’nın ilk çeyreğinde zorunlu hale olacak.
Yaklaşık on yıl önce otuz farklı model varken, yeni elektronik cihazlar için şarj cihazlarının sayısı gittikçe büyük ölçüde azaldı.
Üç çeşit şarj cihazı kullanılıyor
Günümüzde üç çeşit şarj cihazı kullanılıyor. Bunlar, uzun zamandır akıllı telefonlarda kullanılan mikro USB bağlantı noktası, son yıllarda kullanıma giren USB-C ve Apple’ın kendi cihazlarında kullandığı Lightning şarj teknolojisi.
Cep telefonu piyasasının bir numarası Apple, kendi şarj teknolojisi Lightning’in dünyada bir milyardan fazla cihazda kullanıldığı için bu projeye şiddetle muhalefet etmiş ve bu tür bir zorunluluğun “yenilikçiliği boğacağını” dile getirmişti.
Yasa Avrupa Birliği Konseyinden son bir onay aldıktan sonra AB resmî gazetesinde yayınlanarak yürürlüğe girecek. Bu durumda, AB ülkelerinin yeni yasayı uygulamaya koymak iki yıl, yani 2024 sonbaharına kadar zamanı olacak.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Margrethe Vestager, bu geçiş döneminin imalatçılara üretim zincirlerini uyarlama süresi vereceğini söyledi.
Tüketiciler, bundan böyle, yeni bir elektronik aracı şarj cihazlı ya da cihazsız satın alma tercihinde bunabilecek.
Yasa ayrıca, elektronik cihazı imal eden üreticininkinden farklı bir markanın şarj cihazı kullanılması halinde şarj hızının kısıtlanmasını önlemek için hızlı şarj teknolojisini uyumlu hale getirilmesini de öngörüyor.
Kablosuz şarj gittikçe yaygın hale geldiği için AB Komisyonu bu sistemin de 2024 sonuna kadar farklı markalar arasında uyumluluğu sağlaması gerekecek.
Yılda 200 milyon Avro tasarruf
Bayan Vestager, tek bir şarj sistemi kullanılmasının Avrupalı tüketiciler için yılda en az 200 milyon avro tasarruf ve her yıl bir milyon ton daha az atık anlamına geleceğini belirtti.
AB Komisyonuna göre, AB vatandaşları sadece şarj cihazı satın almak için yılda 2,4 milyar avro harcıyor.
Atılan ya da kullanılmayan şarj cihazlarının halihazırda yılda 11 bin ton elektronik atık oluşturduğu belirtiliyor.
Ancak bunun, çevreye yaptığı olumsuz etki bakımından buzdağını görünen çok küçük bir parçası olduğu belirtiliyor. Elektronik cihazların modasının geçmesi veya düşük dayanıklılık ve tamir edilebilirliği yüzünden her yıl binlerce ton elektronik atık oluştuğuna dikkat çekiliyor.
