Ceyhun Ergüven / Ajans Bizim – Brezilyalı futbol efsanesi Pele, 82 yaşında yaşama veda etti.
Tüm zamanların en büyük futbolcularından biri olarak kabul edilen eski Santos FC yıldızı, 29 Kasım’dan beri Sao Paulo’daki Albert Einstein Hastanesi’ndeydi. Noel’den hemen önce bir tıbbi rapor, Eylül 2021’den beri kolon kanseriyle mücadele eden kalp ve böbrek fonksiyon bozukluğu için bakıma ihtiyacı olduğunu gösterdi.
Asıl adı “Edson Arantes do Nascimento” olan Pele, 15 yaşında Santos ve bir yıl sonra Brezilya milli takımı için oynamaya başladı ve 1958 Dünya Kupası’nda 17 yaşında dünya futbol sahnesine çıktı.
Uluslararası kariyeri boyunca, bunu başaran tek oyuncu olan 1958, 1962 ve 1970’te olmak üzere üç Dünya Kupası kazandı.
Brezilya’nın 1970’te Meksika’daki üçüncü zaferindeki rolü, sporun tartışmasız gelmiş geçmiş en büyük uluslararası takımında önemli bir rol oynadığı için futbol folklorunda yer aldı.
1957’den 1977’ye kadar olan 20 yıllık parlak kariyerindeki 831 maçta 757 gol attı. Ancak Santos yönetimi kendi kayıtlarındaki gol sayısının bine yakın olduğunu belirtiyor.
“Futbolun ikonu”
Dünya futbolunda tartışılmaz bir ikon haline gelen Pele, rakipsiz olarak dünyanın en büyük oyuncusu olarak görülüyordu.
“Kral” lakabı olan Pele, kırılamayan bazı rekorlarla dolu parlak bir spor hayatını miras bırakarak bu dünyadan ayrıldı.
“Kral Pele”nin ölümü, menajeri tarafından kamuoyuna duyuruldu.
Uzun süredir kemoterapi gören 82 yaşındaki Pele, 29 Kasım’da kemoterapi uygulanması için hastaneye kaldırılmıştı.
Bir yıldan uzun zamandır kemoterapi gören Pele’nin kanser hastalığı bu yılın başlarında akciğer, karaciğer ve bağırsaklarına yayılmıştı.
Futbol topluluğu, futbolun dünyanın en popüler spor dalı olmasına büyük katkıda bulunan yıldızların başında gelen “Kral”ın yasını tutmaya başladı.
Santos
Babası tarafından futbolla tanıştırılan Edson Arantes do Nascimento, 1956’da Santos kulübüyle 15 yaşındayken ilk profesyonel sözleşmesini imzaladı. Pele lakabı babasının oynadığı Vasco Da Gama’nın kalecisi Bilé’den kaynaklanan Edson’un futbol yeteneği ve müthiş top hâkimiyeti Brezilya’nın sayılı kulüplerinden olan Santos’un dikkatini çekmişti.
Bir sonraki yıl bir futbolcunun sakatlığı nedeniyle kadroya giren Tres Coraçoes doğumlu Pele, gol üstüne gol atarak ve inanılmaz tekniğini sergileyerek Brezilya futbol camiasının hayranlığını çekti.
Performansı Pele’nin genç yaşta Brezilya millî takımına alınmasını sağladı, ilk iki millî maçında gol attı ve böylece İsveç’teki 1958 Dünya Kupası’nda oynamak üzere kadroya alındı.
İsveç’te sakatlığı nedeniyle ilk iki maçta yer alamayan Pele, Dünya Kupasında ilk maçını Sovyetler Birliği’ne karşı oynadı. Pele, bu maçta gol atamadı ama Brezilya göz alıcı bir futbolla SSCB’yi 2-0 yendi.
Pele, daha sonraki üç maçta altı gol atacak (çeyrek finalde Galler’e 1, yarı finalde Fransa’ya 3 ve finalde İsveç’e 2) ve “Seleçao”yu ilk Dünya Şampiyonluğuna taşıyacaktı.
Bu şampiyonluk, bütün Brezilya için travma haline gelen 1950’de kendi sahasında Uruguay karşısında alınan yenilginin acılarını sildi süpürdü.
Kırılamayan iki rekor
Pele, 17 yaşında, Dünya Kupası finallerindeki en genç golcü ve en genç dünya şampiyonu futbolcu oldu. Bu iki rekor, bugün hâlâ kırılamadı.
İsveç’te kazanılan şampiyonluk, 1962’de Şili’de (sakatlık nedeniyle son üç maçı kaçırmasına rağmen) ve 1970’te Meksika’da, futbol tarihinin en iyi takımlarından birinin ana yıldızı olarak mutlak imzasını attığı iki Dünya Kupası daha kazandığını gören istisnaî bir spor hayatının başlangıcı olmuştu.
Dünyanın ilk futbol ikonu
“Kral Pele”, kulüp düzeyinde de, 2 Copa Libertadores, 2 Kıtalararası Kupa ve 6 Brezilya Şampiyonası da dahil olmak üzere etkileyici sayıda kupa kazandı ve bunların hepsini 18 sezon boyunca futbol oynadığı Santos takımıyla elde etti.
Pele, transferlerin bugünkü kadar sık olmadığı bir dönemde Santos FC ve New York Cosmos olmak üzere sadece iki kulüpte futbol hayatını sürdürdü ve hiçbir zaman Avrupa kulüplerinde oynamadı.
Ne önemi vardı ki? Brezilyalı futbolcu, yeteneği ve sadeliğiyle, tüm gezegeni baştan çıkarabilmiş, kendisini o dönemde futbol dünyasının en büyük yıldızlarından biri olarak kendisini kabul ettirdi.
Yüzyılın sporcusu
Öyle ki 1977’de emekli olmadan çok önce bir ikon haline gelen Pele, Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından 1999’da “yüzyılın sporcusu” seçildi.
Tüm efsanelerde olduğu gibi, efsane bazen gerçekle çelişir! Pele, 1.375 maçta 1.284 gol attığını bildirse de resmî istatistikler onun 831 maçta “sadece” 767 gol attığına işaret ediyor.
Şüphesiz bir nesil meselesi ama Brezilyalı Pele, kuşkusuz Cruijff, Platini, Maradona, Zidane, Messi veya Ronaldo’nun önünde tüm zamanların en iyi futbolcusu olmaya devam edecek.
Futbol tanrısı
Pele’nin büyüklüğünü anlamak için, yarım yüzyıl geriye gitmeliyiz!
Haziran 1970’te, Brezilya’nın İtalya’yı 4-1 yenerek Dünya şampiyonu olduğu günün ertesinde İngiliz gazetesi Sunday Times’ın bir muhabiri Brezilyalı futbolcuya sordu: “Pele’yi nasıl hecelersiniz?” Cevap, büyük futbolcunun kendine güvenini keskin biçimde vurguluyordu: “D-E-U-S”! Başka bir deyişle: T-A-N-R-I.
Evet, o bir futbol tanrısıydı!
