Seyfi Çelikkaya / Ajans Bizim – Bu yıl Mayıs ayında yaşanan yüksek sıcaklıklara bağlı olarak bitki popülasyonunda yaşanılan azalma bal üretiminde de ciddi verim kayıplarına neden oldu. Türkiye’nin en kaliteli balını üretip, satışını yapan arıcılar, kuraklık nedeniyle bu yıl yüzde 20’nin üzerinde verim kaybı yaşadı.
Arıcılığı meslek edinip, dağların eteklerinde, ovalarda kurdukları kovanlardan Türkiye’nin en kaliteli balını üretip, satan arıcılar, kuraklığa bağlı verim kaybının yanı sıra girdi maliyetlerinin yüksekliğinden de. yakınıyor. Yozgat Arıcılar Derneği Başkan Yardımcısı Ali Sarı, il merkezine bağlı Evci Köyü’nün girişindeki dağ yamacında konuşlandırdığı kovanlarında bal üretip satıyor. Sarı, “Bu yıl yeterli yağış düşmemesi nedeniyle yaşanan kuraklık yüzünden arılar geç çıkış yaptı. Doğadaki bitkiler olgunlaşmadı. Bu da verimi olumsuz etkiledi” dedi.
Yozgat’ta derneğe kayıtlı 400 civarında arıcının bulunduğunu, bunlardan 20’sinin ise gezginci olduğunu anlatan Sarı, kendisine ait 150 kovandan geçen yıl 8 tonun biraz üzerinde ürün almasına karşın bu yıl kuraklık nedeniyle 6 tona ancak ulaşabildiğini aktardı. Maliyetlerdeki artışlar nedeniyle arıcıların zor durumda olduğunu belirten Sarı, nakliye ücretinin yüksek olmasının da gezginci arıcıların, kendi bölgeleri dışına çıkamamalarına neden olduğunu da söyledi.
Ali Sarı, şöyle konuştu:
“Yağış olmayınca doğadaki bitkiler, çiçekler de yeterince açmadı. Bölgemizde yüzde 20 civarında üretimde bir düşüş oldu. Diğer bölgelerde daha fazla olabilir. Karakovan balı ile birlikte normal bal üretimi de yapıyorum. Girdi maliyetleri çok yüksek. 25-30 liraya aldığımız peteği bu yıl 60 liradan alabildik. Çerçeve bir liradan 2 liraya çıktı. Şeker 100 liraydı, şimdi 220 lira. O nedenle bal fiyatları da yükseldi. Normal balın kilosu geçen sene 25 liraydı bu yıl 40 lira. Kara kovan dediğimiz doğal balın kilosu ise 70 liradan 100 liraya çıktı. Taşımada yaşanılan sıkıntılar nedeniyle gezginciler doğaya kendi bölgelerinde çıkmak zorunda kaldı.”
Sarı, kaliteli bal üreticilerinin diğer bir sorunun ise sahte bal üreticileri olduğunu bildirdi. Sarı, aroma ile yapılan süzme balların gerçek bal olmadığını, ancak çok ucuz olması nedeniyle vatandaş tarafından tercih edildiğini aktardı.
Karakovan balı
Ali Sarı, karakovanın ortasında suni petek bulunmadığını, arının kendi doğal peteğini yaptığını söyledi. Ali Sarı, Yozgat il genelinde tarım alanlarında, meyvecilikte tarımsal ilacın fazla kullanılmadığını, o nedenle arıların bitkilerden daha kaliteli polenler toplayıp, bal yaptıklarını da söyledi. Sarı, “Köyümüzün bulunduğu bu bölge dağlık bir alan olması nedeniyle, doğal bitkiler, kekik fazla oluyor. Tarımsal üretimde ise tarımsal ilaçlama yapılmıyor. O nedenle bu bölgede konuşlandırılan arı kovanları doğal olarak beslenip, kendi yaptıkları peteklere bıraktıkları balın kalitesi de iyi oluyor. O nedenle bu bölgede üretilen karakovan balı bilenler tarafından tercih ediliyor, Yozgat dışından Ankara’dan, İzmir’den İstanbul’dan çok sayıda sipariş geliyor. Bu yıl dediğim gibi kuraklık nedeniyle üretim az oldu, taleplerin hepsini karşılamakta çok zorlanıyorum” diye konuştu.
Bal üretimi
Türkiye’nin en fazla bal üretiminin yapıldığı iller arasında Yozgat, 61’inci sırada yer alıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine dayanılarak hazırlanan raporda, Yozgat’ta geçtiğimiz yıl 723 eski, 28 bin 647 yeni kovanda 315 ton 485 kilo bal, 59 ton 626 kilo bal mumu üretimi gerçekleştirildi.
İç Anadolu bölgesinde en fazla bal üretiminin Sivas’ta yapıldığı kaydedildi. Yozgat, Kayseri ve Sivas illerinin oluşturduğu Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (ORAN) bölgesinde Sivas yıllık bal üretimi ile ilk sırada yer alırken, yurt genelinde en fazla bal üreten iller arasında 6’ıncı sırada bulunuyor. Kayseri ise 50’inci sırada yer alıyor. Yozgat, Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi bölgesi içerisinde yer alan iller arasında ise en fazla bal üreten iller sıralamasında ilk 4 il arasında bulunuyor. KOP Bölgesinde en fazla bal üretimi Konya’da yapılıyor, Konya’yı Niğde, Karaman, Yozgat takip ediyor.