Ajans Bizim – Yaptırım kararı verilenler arasında Türkiye merkezli 7 şirket var.
ABD, “Rusya’nın savaş çabalarını sürdürmesine ve yaptırımlardan kaçmasına olanak tanıyan ürün ve hizmetlere sahip” olduğu belirtilen 400’e yakın kişi ve kuruluşa yaptırım kararı aldı.
Yaptırım uygulananlar arasında Türkiye merkezli şirketler de bulunuyor. Türkiye merkezli yedi şirketten ikisi doğrudan yabancılar tarafından kurulu işletmeler.
Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, yaptığı açıklamada, “Rusya’nın askeri-endüstriyel temel tedarik zincirlerini ve ödeme kanallarını bozmak için verilen taahhütleri uygulamaya devam ediyoruz. Dünyanın dört bir yanındaki şirketler, finans kurumları ve hükümetler Rusya’nın askeri-endüstriyel tedarik zincirlerini desteklemediklerinden emin olmalıdırlar” dedi.
Yaptırımların “Rusya’nın gelecekteki enerji, metal ve madencilik üretimi ve ihracatı; yaptırımların delinmesi; silahlı İHA üretimi, Rusya’nın savaş çabalarına Belarus desteği ve hava lojistiği kuruluşları dahil olmak üzere Rusya’nın askeri-sanayi üssü; Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’un ek iştirakleri ve Ukrayna’nın çocuklarının zorla yeniden eğitilmesi girişiminde yer alan kötü niyetli aktörlerle ilgili kuruluş ve kişileri” hedef aldığı belirtildi.
Yaptırım kararı alınan Türkiye merkezli şirketler şöyle:
–Taha Savunma: Şirket Ekim 2018’de Abramak Savunma Sanayi ve Tic. AŞ adıyla, Bursa merkezli olarak kuruldu. Sicil kayıtlarında şirketin kuruluştaki yönetim kurulu başkanı İstanbul’da ikamet eden Kâmil Murat Aysan görünüyor. Bir ay sonra, Kasım 2018’de, İstanbul’da ikamet eden Hayri Tahirbeyoğlu bu görevi devralıyor. Kısa bir süre sonra yayımlanan hisse basım kararının altında Hayri Tahirbeyoğlu, Salim Akyol ve Kâmil Murat Aysan’ın adı bulunuyor.
Nisan 2019’da şirketin adı Taha Savunma ve Sanayi ve Tic. AŞ olarak değiştiriliyor. Ocak 2020’de şirketin merkezi İstanbul’a taşınıyor. Nisan 2020’de Salim Akyol ve Kâmil Murat Aysan şirket yönetiminden ayrılıyor, Berhan Tahirbeyoğlu yönetim kuruluna giriyor.
–Enütek Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi: İstanbul merkezli olarak Aralık 2022’de kurulan şirketin kurucusu Fransa merkezli ITGF şirketi görünüyor.
ABD Hazine Bakanlığı’nın yaptırım kararında şirkete ilişki şu bilgiler yer alıyor: “Rusya merkezli Aktsionernoe Obshchestvo Promyshlennye Tekhnologii (Promtekh), Promtekh’in iştiraklerine yüksek öncelikli mallar göndermek için Türkiye, Fransa ve Hong Kong’da bulunan şirketlerden oluşan bir ağ kullandı.
Fransa merkezli Industrial Technologies Group France (ITGF), Promtekh’in bir iştiraki olan ABD menşeli Promtechcomplekt JSC’nin kardeş firması ve Aspectriym ile yabancı ve ABD yapımı elektronik bileşenlerin tedariki için çalıştı. ITGF ayrıca Türkiye merkezli bir firma olan Enütek Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ni kurdu.”
–Confienza Gıda Pazarlama ve Ticaret AŞ: Şirket Aralık 2021’de İstanbul merkezli olarak kuruldu. Şirket kurucuları İstanbul’da ikamet eden Murat Sayın, Yusuf Eray Sayın ve Muhammed Alparslan Türker ile Antalya’da ikamet eden Soner Nabil Kılıç görünüyor. Kuruluş, Ağustos 2022’de tek ortaklı bir anonim şirkete dönüşmüş ve pay sahibi de Batuhan Çam olarak kayıtlarda yer alıyor.
–Whitestone Bilişim Tic ve San. Ltd Sti: Alanya merkezli olarak kurulan şirketin Ekim 2023’te kurulduğu görülüyor. Berna Aktaş’ın kurucu olarak görülen şirketin altı ay sonra sermaye artırımına gittiği anlaşılıyor. ABD Hazine Bakanlığı’nın yaptırım kararında şirket için “Evgenii Stanislavich Petrov’a ait. Petrov tarafından Rusya’nın istihbarat servisleriyle bağlantılı Rus son kullanıcılar için Petrov’un tedarik faaliyetlerine yönelik ödemeleri işlemek için kullanılmış. Petrov gizli bir tedarik aracısı olarak hareket etmiş ve Rus son kullanıcılar adına ihracat kontrollü yabancı menşeli ürünler elde etmek için çalışmıştır” deniliyor.
Petrov’un kontrolünde olduğu belirtilen bir başka şirket ise MSO Lojistik. Whitestone ile MSO’nin şirket merkezleri Alanya’da aynı adreste görünüyor.
–MSO Lojistik Tic ve Sanayi Ltd Şti: Alanya merkezli şirket Eylül 2023’te kurulmuş. Kurucusu Murat Şahin Özdamar görünüyor. ABD Hazine Bakanlığı’nın yaptırım kararında, “’Doğrudan veya dolaylı olarak Petrov’a ait olduğu veya onun tarafından kontrol edildiği veya onun adına hareket ettiği” iddia ediliyor.
–Hidropark Hidrolik Pnomatik San ve Tic Ltd Şti: Aralık 2009’da İstanbul merkezli olarak kurulan bir şirket. Ercan Gülver ve Engin Ekici ortaklığında faaliyot gösteriyor. Yaptırım kararında, “Hidrolik ve pnömatik ekipmanlar satıyor ve Rus son kullanıcılara bilgisayarlı sayısal kontrol (CNC) takım tezgâhları ve işleme merkezleri tedarik etti. Hidropark, Rusya’daki son kullanıcılara toplamda 800.000 $’ın üzerinde sevkiyat gerçekleştirmiştir ve bu rakam raporlanan yıllık gelirinden daha fazladır” deniliyor.
–Feva Dış Ticaret Limited Şirketi: Estonya uyruklu Vlad Fuks tarafından İstanbul merkezli olarak Mayıs 2022’de kuruldu. İki ay sonra şirketin adı Feva Dış Ticaret olarak değiştirildi. Yaptırım kararında, “Rus son kullanıcılara CNC takım tezgâhları tedarik etmiştir. Feva, Rusya merkezli son kullanıcılara 500’den fazla sevkiyat göndermiştir ve bu sevkiyatlar arasında üretim ekipmanları da bulunmaktadır. ABD’nin belirlediği Rus firması Sınırlı Sorumluluk Şirketi AK Microtech, Feva üzerinden mal satın alarak yaptırımlardan kaçmaya çalıştı” deniliyor.
