9 Eylül 1945 – 5 Eylül 2020
Erbil Tuşalp, 9 Eylül 1945’te Konya’nın Akşehir ilçesinde doğdu. Çocukluk yıllarını Akşehir’de geçirdi. Kara Harp Okulu’nu kazandı ve okuldan 1965 yılında mezun oldu. Gazeteciliğe TRT’de haber kameramanı olarak 1974 yılında başlayan Tuşalp, daha sonra Günaydın, Vatan, Dünya, Radikal, Siyah Beyaz, Posta ve Milliyet gazetelerinde, Demokrasi dergisinde, İSTA, ANKA Haber Ajansı, UBA Haber Ajansı ve ATV, Show TV’de ve SKY Türk TV’de Genel Yayın Yönetmeni olarak çalıştı. 32. Gün, Dünya Değişirken ve 40 Dakika programlarında danışmanlık yaptı.
Cumhuriyet gazetesinin Ankara bürosunda parlamento muhabiri olarak görev yapan Tuşalp, bu dönemde istihbarat şefliği görevini de üstlenmişti. 1979’da girdiği Cumhuriyet’ten on yıl sonra 1989’da ayrıldı. Yeni Çeltek grevi, Operasyon Sonrası Fatsa gibi önemli yazı dizilerine imza attı. Türkiye Gazeteciler Sendikası’nda iki dönem Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev aldı. İnsan Hakları Derneği’nin kurucuları arasındaydı.
12 Eylül’de Aziz Nesin öncülüğünde hazırlanan 1383 aydın, sanatçı, bilim insanı, avukat, öğretmen, öğretim üyesi, gazeteci ve yazarın imzasını taşıyan ünlü “Aydınlar Dilekçesi”ni hazırlayan “Yazmanlar Kurulu”ndaydı.
5 Mart 1984’te, askeri darbenin hükmünün hâlâ geçerli olduğu günlerde verilen “Aydınlar Dilekçesi”nde 1982 Anayasası alabildiğine eleştiriliyor, işkencenin kaldırılması, kapsamlı bir genel af çıkarılması ve davaların hızla sonuçlandırılması talep ediliyordu.
Darbenin lideri, dilekçeyi imzalayanları “vatan haini” ilan edince aralarında Erbil Tuşalp’in de bulunduğu 59 kişi hakkında beş gün içinde dava açıldı. İmzalayanlardan bazıları korkularından “Toplu konut dilekçesi sandım”, “Okumadan imzaladım” gibi ifadeler verirken, Tuşalp’in de aralarında olduğu yargılanan 59 kişi geri adım atmadılar, dilekçeyi savunmayı sürdürdüler. Öyle olunca sanıkların duruşmadaki ifadelerine yayın yasağı geldi. 1,5 yıl kadar süren dava sonucunda da tüm sanıklar beraat etti.
Araştırmacı gazeteci kimliğiyle ön plana çıkan Erbil Tuşalp, Bin İnsan, Bin Tanık, Bin Belge, Eylül İmparatorluğu, Artık Demokrasi İsteyin, Ben Tarihim Bay Başkan, Paşa ile General, Önce Çocuklar Öldü, Evreninki mi Özalınki mi?, Çürüme, Plastik Papatya Kokusu, Şeriatı Beklerken, Demokrasi Sizin Neyinize, Şeriat A.Ş, Sen Sofi’nin Oğlusun, İslam Faşizmi, Bozkurtlar, Çete Parti Mafya, Aldanma, Kuklaturka, İslam İmparatorluğu gibi kitaplara imza attı.
5 Eylül 2020’de 75 yaşında İzmir’de yaşama veda eden Erbil Tuşalp’in Eylül İmparatorluğu kitabını “Kızımın mektupları olsun hep; doğduğu günden başlayan…” satırlarıyla kendisine ithaf ettiği Ekin isminde bir kızı vardı.