Ceyhun Ergüven / Ajans Bizim – İsviçre, yaşlanan nüfusu ve artan hayat pahalılığı nedeniyle dün yapılan halk oylamasında 13’üncü ay emeklilik maaşı lehine oy kullandı.
Nihaî sonuçlara göre, 13 aylık emeklilik maaşı teklifi, yaklaşık yüzde 59 katılımın olduğu oylamada oyların yüzde 58,24’ünü aldı.
Ayrıca İsviçre’nin 26 kantonundan 16’sında oyların çoğunluğunu ya da yarısından fazlasını aldığını gösteriyor ki bu da kabul edilmesi için bir koşuldu.
Öte yandan, emeklilik yaşının kademeli olarak 65’ten 66’ya yükseltilmesi teklifi ise yüzde 74,72 oyla büyük bir yenilgiye uğradı.
Emeklilikte daha iyi yaşam
İsviçre’de pek çok çalışanın yararlandığı 13’üncü ay maaşı gibi 13’üncü ay yıllık emeklilik maaşı da sendikalar tarafından “Emeklilikte daha iyi yaşam” başlığı altında sunulan bir telifti.
“Evet” oyu için kampanya yürüten İsviçre Sendikalar Federasyonu (SGB) Başkanı Pierre-Yves Maillard, “Bu tarihî bir adım. Her yerde olduğu gibi İsviçre’de de bir satın alma gücü krizi var. Emekli insanların yaşam standartları erozyona uğruyor” dedi.
Sendikalar, ilk kez, doğrudan demokrasi yoluyla bir teklifi kabul ettirmeyi başardı. Teklifin, modern devletin kuruluşundan bu yana ülkede çoğunluğa sahip olan sağ tarafından değil de sol tarafından desteklendiği düşünüldüğünde bu durum daha da şaşırtıcıdır.
Emekli maaşları
İsviçre’de aylık sosyal güvenlik emekli maaşları, bekâr bir kişi için 2 bin 450 İsviçre Frangı (2.570 avro) ve evli bir çift için 3 bin 675 İsviçre Frangı (3.850 avro) ile sınırlandırılmıştır. Şehirde üç odalı bir dairenin kirası en az 3,000 İsviçre Frangı (3,150 Euro) civarında bulunuyor. Bir kahvenin fiyatı ise beş franktan fazla tutuyor.
Yeşiller Partisi de oylama sonucunu birçok emekli için “önemli bir zafer” olarak nitelendirdi. Sol partiler girişimi desteklerken, sağ ve merkez partiler şiddetle karşı çıktı. Hükümet ve Parlamento da teklife karşı geldi.
Hükümet, teklif edilen artışın yılda dört milyar İsviçre Frangından fazlaya mal olacağını iddia ederek, vergi artışları gerektireceği ve sosyal güvenlik sisteminin malî istikrarını tehdit edebileceği uyarısında bulunmuştu.
Hükümet ayrıca, malî durumlarına bakılmaksızın tüm emekliler için teklif edilen değişikliğin sadece sınırlı bir sosyal fayda sağlayacağını savunmuştu.
