Nurdan Mısırlıoğlu / Ajans Bizim – Japonya’nın başkenti Tokyo’daki bilim insanları, koronavirüsle mücadele 3. yılına girerken oyunun kurallarını değiştirecek olan, ömür boyu etkinlik sunan bir Covid-19 aşısı geliştiriyor.
Çoğu Covid-19 aşısının, alıcıların antikor seviyelerindeki düşüş nedeniyle periyodik takviyeler gerektireceği göründüğü bir zamanda, ömür boyu etkili bir aşının oluşturulması, küresel olarak büyük finansal tasarruflara yol açabilir ve dünyaya koronavirüse karşı üstünlük sağlayabilir.
270 milyondan fazla insanı enfekte eden ve dünya çapında 5 milyondan fazla can alan salgın başladıktan kısa bir süre sonra, 2020’nin başlarında, Tokyo Metropolitan Tıp Bilimleri Enstitüsü’nde fahri araştırmacı olan Michinori Kohara, dünyanın ölümcül hastalığı ortadan kaldırmasına yardımcı olan denenmiş ve test edilmiş çiçek aşısına dayalı bir aşı geliştirmenin mümkün olup olmadığını merak etti.
Çiçek aşısında kullanılan aşı virüsü, 30 yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı bir konu ve Kohara, yaşam için güçlü koruma sağlayan bir aşının ne kadar önemli olabileceğini ilk elden biliyor.
Çiçek hastalığı aşısı, son derece yüksek bir ölüm oranına sahip olan bulaşıcı hastalığa karşı 1796’da İngiliz doktor Edward Jenner tarafından geliştirildi. Japonya’da 1956’dan beri hasta yok ve hükümetin periyodik aşıları 1970’lerin sonlarında sona erdi. Aşı, bulaşıcı bir hastalığı başarıyla ortadan kaldıran tek aşı olmaya devam ediyor ve bilinen son vaka, Dünya Sağlık Örgütü’nün koordineli bir küresel aşı kampanyasının ardından 1977’de Somali’de bir hastaydı.
Böylece Nisan 2020’de Kohara, Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü ile işbirliği içinde, CovidD-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün başak proteinini içeren bir rekombinant aşı virüsü geliştirmeye başladı. SARS-CoV-2 spike genini iletmek için son derece etkili ve güvenli bir viral vektör olarak çalışan DIs adı verilen aşı virüsü varyantının patojenik olmayan türünü seçtiler.
The Japan Times’ın bildirdiğine göre, farelerde yapılan deneyler, aşılanmış farelerin 20 aydan fazla veya ortalama yaşam süreleri boyunca yüksek antikor seviyelerini koruduğunu gösterdi. Raporda, 3 hafta arayla iki doz uygulandığında, nötralize edici antikorların 10 kat arttığı belirtildi.
Makaklarda yapılan benzer deneyler, aşılanmış makaklardaki virüs seviyeleri, koronavirüs ile enfekte olduktan 7 gün sonra tespit limitlerinin altında kaldığından, aşının onları enfeksiyondan koruduğunu gösterdi.
Pfizer/BioNTech ve Moderna tarafından geliştirilen Covid-19 aşıları, ciddi hastalık ve ölümü önlemede başarılı olsa da, nötrleştirici antikorlar aşılamadan 6 ay sonra önemli ölçüde düşerek, özellikle Omikron varyantına karşı güçlendiricileri gerekli kılıyor.
Buna karşılık, Kohara’nın öncülük ettiği aşı, aşılamadan sonraki bir hafta içinde güçlü nötralize edici antikorlar üretebilir ve herhangi bir aşının en güçlü hücresel bağışıklığına neden olabilir. Şu anda mevcut olan Covid-19 aşılarının hiçbiri uzun vadeli koruma sağlamadığı için bu önemli olacak.
