Ekmeğin karneyle dağıtıldığı İkinci Dünya Savaşı, tarihin en sıkıntılı dönemidir. Bizde ise, sanatın tüm olanakları halka sunuluyordu. Köy enstitüleri ve Halkevleri baştan aşağı sanattı. Savaş yıllarında sanatı düşünmek bizde, Mustafa Kemal’le başladı.
1939-43 yılları arasında Abidin Dino, Avni Arbaş, İbrahim Çallı, Cemal Tollu gibi ünlü ressamlar Anadolu’ya gönderiliyordu. Amaç, Anadolu’yu tanımak, ulusal sanatı geliştirmekti. O resimlerle Anadolu, sergilerle Ankara’yla, İstanbul’la tanışıyordu.
27 Mayıs 2021
İKİ YÜZ
Balzac kralcıymış. Romanlarında ise kralcılığa karşı burjuva düzenine eleştiri yapmıştır.
Tolstoy, koyu dindar ve mistik. Bütün yapıtlarında net bir biçimde akılcılık sergilenir.
İşleri epey zor olmalı.
28 Mayıs 2021
ERZURUM’DA DEVRİM YILLARI
1967-70 arası Erzurum Eğitim Enstitüsü öğrencisiydim. Orada üç yıl boyunca Atatürkçü, sosyal demokrat çizgideki Devrim gazetesinin üçüncü basın kartının sahibiydim. Değişik adlarla yazılar yazıyordum. Basın kartı her kapıyı açıyor, toplantılara, konserlere, balolara katılıyordum. Her hafta Berkant, Cem Karaca, Dadaşlar, Şenay gibi ünlü sanatçıların konserleri oluyordu. Hafta sonları birkaç balo yapılıyordu. Jet Bakan Vedat Ali Özkan Karayollarında üç gün üç gece ağırlanıyordu. Atatürk Üniversitesi ve eğitim enstitüsünde dernekleri Fikir Kulüpleri kazanıyordu. Dr. İonna Kuçuradi ile Dr. İsmail Beşikçi sık sık yaptıkları söyleşilerle etkili oluyordu. İsmet Paşa’nın CHP’si Erzurum’da üç milletvekili çıkarıyor, merkez başta olmak üzere birçok ilçede belediye seçimlerini alıyordu.
Erzurum’da bir Devrim gazetesi vardı… Kentin değişik yerlerinde panolara asılıyor, okunuyordu.
29 Mayıs 2021
YENİLİKLE YAKALANAN BAŞARI
Mark Twain (1835-1910), daktilo makinesini satın alan ilk yazardır. Twain, daktilo ile yazan ilk romancı diye anılır.
Bilgisayar kullanmaya başlayan bir yazar arkadaşım yirmi yıl önce şunu söylemişti:
“Daktilonun dört katı rahatlık!”
Yeniliklerin öncüsü, sanat, bilim ve düşün insanlarıdır.
3 Haziran 2021
KİTAP AĞIRLIK VERİR Mİ?
Yazar Feridun Andaç, Erzurum’da ortaokulda okurken 1970 yılının ilk aylarında sınıfında örnek Türkçe dersleri vermişim. Andaç’la yakınlığımız oradan başlıyor. Geçen gün anlatıyordu:
“Annem, ‘Ben tek kitaba inanırım, işim kolay, her yere taşıyabiliyorum onu. Asıl sen düşün, onca kitapla işin zor. Keşke birini seçebilseydin.’”
5 Haziran 2021
İNADIN İKTİDARI/İKTİDARIN İNADI
Karadeniz’in bir yerinde biri ölmüş. Koşup bir Karadenizliye haber vermişler. “Olamaz!” demiş Karadenizli. “Turp gibi adamdı. Neden öldü acaba?” “Acından öldü!” demişler. “Karadeniz’de acından adam ölmez!” demiş, karşı koymuş. “Ac olduğunu bilseler, konu komşu elinden tutardı.” Oradan biri söze girmiş: “Demek, ac olduğunu söylemek ağrına gitmiş.” Karadenizli atılmış:
“Bak gördünüz mü? Acından değil, inadından ölmüş!”
6 Haziran 2021