2012’de ilk kez yayınlanan Dünya Mutluluk Raporu’nun üzerinden 10 yıldan fazla zaman geçti.
O tarihten bu yana Birleşmiş Milletler her yıl dünyanın en mutlu ülkelerini, yani nüfuslarının ortalama olarak diğer yerlere göre daha mutlu olduğu yerleri sıralıyor. Bu süre zarfında pek çok ülke çok yıl süren bir pandemi, doğal afetler ve savaşlar yaşadı; ancak BM ve dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, refahı artıracak politikalar geliştirebilmek için insanları tam olarak neyin daha mutlu ettiğini bulmaya kararlı.
Aynı zamanda Dünya Mutluluk Günü olan 20 Mart’ta açıklanan bu araştırma, mutluluğu etkileyen altı temel faktörü dikkate alıyor: Sosyal destek, gelir, sağlık, özgürlük, cömertlik ve yolsuzluğun olmaması.
Dünya Mutluluk Raporu’nun yazarlarından John Helliwell, CNN’e yaptığı açıklamada, “Başkalarına yardımseverlik, özellikle de 2021’de dramatik bir şekilde artan yabancılara yardım, 2022’de de yüksek kaldı” dedi.
Ve küresel mutluluk COVID-19 salgınının üç yılında bir darbe almadı. Rapora göre 2020’den 2022’ye kadarki yaşam değerlendirmeleri “dikkate değer ölçüde dirençli” oldu ve küresel ortalamalar temelde pandemiden önceki üç yılla aynı çizgide seyretti.
Helliwell bir basın açıklamasında, “Bu zor yıllarda bile, olumlu duygular olumsuz duygulardan iki kat daha yaygın kaldı ve olumlu sosyal destek duyguları yalnızlık duygularından iki kat daha güçlü oldu” dedi.
BM Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı’nın bir yayını olan rapor, 150’den fazla ülkedeki insanlardan elde edilen küresel anket verilerine dayanıyor. Ülkeler, önceki üç yıldaki (bu durumda 2020-2022) ortalama yaşam değerlendirmelerine göre mutluluk sıralamasına tabi tutuluyor.
Rapor, en mutlu ülkeleri, mutluluk skalasının en altındakileri ve aradaki her şeyi ve daha fazla mutluluğa yol açma eğiliminde olan faktörleri tanımlamaktadır.
Dünyanın en mutlu ülkesi altı yıldır değişmedi
Büyük ölçüde Gallup Dünya Anketi’nden elde edilen yaşam değerlendirmelerine dayanan Dünya Mutluluk Raporu sıralamasına göre Finlandiya üst üste altıncı kez dünyanın en mutlu ülkesi oldu.
İskandinav ülkesi ve komşuları Danimarka, İzlanda, İsveç ve Norveç, raporun bulgularını açıklamak için kullandığı sağlıklı yaşam beklentisi, kişi başına düşen GSYİH, sosyal destek, düşük yolsuzluk, insanların birbirini kolladığı bir toplumda cömertlik ve önemli yaşam kararlarını verme özgürlüğü gibi ölçütlerde çok iyi puanlar alıyor.
Ancak hepimiz Finlandiya’ya taşınamayacağımıza göre, diğer toplumların bu sıralamalardan öğrenebileceği bir şeyler var mı?
British Columbia Üniversitesi Vancouver Ekonomi Okulu’nda profesör olan Helliwell, “Keşke daha önce görseydik de yapmaya başlayabilseydik dediğimiz şeyleri mi yapıyorlar? Yoksa onları farklı kılan iklimleri ve tarihleriyle ilgili benzersiz bir şey mi var? Ve neyse ki, en azından benim bakış açıma göre, cevap birincisi” diyor
Bir toplumun tüm bileşenlerinin ve üyelerinin refahını bütüncül bir bakış açısıyla ele almak, daha iyi yaşam değerlendirmeleri ve daha mutlu ülkeler yaratıyor kuşkusuz.
İsrail geçen yıl 9. sırada yer alırken bu yıl 4. sıraya yükseldi. Hollanda (No. 5), İsviçre (No. 8), Lüksemburg (No. 9) ve Yeni Zelanda (No. 10) ilk 10’u tamamlıyor.
Avustralya (No. 12), Kanada (No. 13), İrlanda (No. 14), Amerika Birleşik Devletleri (No. 15) ve Birleşik Krallık (No. 19) ilk 20’ye girmeyi başardı.
Her yıl aynı ülkeler ilk 20’de yer alma eğiliminde olsa da, bu yıl listeye yeni bir ülke girdi: Litvanya.
Baltık ülkesi son altı yılda istikrarlı bir şekilde tırmanarak 2017’de 52. sıradan son listede 20. sıraya yükseldi. Diğer Baltık ülkeleri Estonya (No. 31) ve Letonya (No. 41) da sıralamada yükseliyor.
Helliwell, “Orta ve Doğu Avrupa’nın geri kalanında da aslında aynı hikâye yaşanıyor. Bu bölgelerdeki ülkeler muhtemelen 1990 sonrası geçişi normalleştirdiler ve yıllar geçtikçe yeni kimliklerinde kendilerini daha sağlam hissediyorlar” dedi.
Fransa bu yılki raporda ilk 20’den düşerek 21. sıraya geriledi.
Türkiye ise 4,948 endeks puanıyla 102. sırada yer alıyor.
Mutlulukta alt sıralarda yer alan ülkeler
Listenin en sonunda 137 numarayla Afganistan yer alıyor. Lübnan ise bir sıra yukarıda 136. sırada yer alıyor. Bu ülkelerdeki ortalama yaşam değerlendirmeleri, en mutlu 10 ülkeye kıyasla beş puandan fazla daha düşüktür (0’dan 10’a kadar bir ölçekte).
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, 2022 raporu yayınlanırken her iki ülkeyi de küresel gündemin odağına yerleştirdi.
Peki son anketlere göre bu iki ülke ne durumda? Ukrayna’da refah kesinlikle darbe aldı, ancak rapora göre “Ukrayna’daki acı ve hasarın büyüklüğüne rağmen, Eylül 2022’deki yaşam değerlendirmeleri 2014 ilhakı sonrasına göre daha yüksek kaldı ve şimdi daha güçlü bir ortak amaç duygusu, yardımseverlik ve Ukrayna liderliğine duyulan güvenle destekleniyor.”
Ankete göre 2022’de her iki ülkede de hükümetlere duyulan güven arttı, ancak “Ukrayna’da Rusya’ya kıyasla çok daha fazla.” Ukrayna’nın Rusya’daki yönetime desteği ise sıfıra düştü.
Bu yılki sıralamada Rusya 70, Ukrayna ise 92. sırada yer alıyor.
Geleceğe bakış
Covid salgınının yol açtığı aksaklıklar pek çok kişiyi düşünmeye sevk etti.
Helliwell, “İnsanlar yaşam hedeflerini yeniden gözden geçiriyor. Diyorlar ki, ‘Geri dönüyorum ama ne için geri dönüyorum? Ne için geri dönmek istiyorum? Hayatımın geri kalanını nasıl geçirmek istiyorum?” diyor.
“Değerler ve diğer insanlar hakkında daha açık düşünmeye yönelik bu hareketin” yalnızca insanların hangi işleri veya okulları seçtikleri gibi faktörleri değil, aynı zamanda bu ortamlarda nasıl çalıştıklarını da etkileyeceğini umuyor.
Helliwel, şunları söylüyor:
“Mesele gerçekten notlar ya da maaş değil, mesele diğer insanlarla faydalı bir şekilde işbirliği yapmak. Ve tabii ki bu dünya için yararlı bir şey, ancak bu mutluluk araştırmasının tüm amacı, bunu yapan insanlar için de iyi olması. Başka bir deyişle, bir numaradan ziyade diğer insanlarla ilgileniyorsanız kendinizi daha iyi hissedersiniz.”
2023’te dünyanın en mutlu ülkeleri
1. Finlandiya
2. Danimarka
3. İzlanda
4. İsrail
5. Hollanda
6. İsveç
7. Norveç
8. İsviçre
9. Lüksemburg
10. Yeni Zelanda
11. Avusturya
12. Avustralya
13. Kanada
14. İrlanda
15. Birleşik Devletler
16. Almanya
17. Belçika
18. Çek Cumhuriyeti
19. Birleşik Krallık
20. Litvanya
2023 yılında dünyanın en mutsuz 20 ülkesi
1. Afganistan
2. Lübnan
3. Sierra Leone
4. Zimbabve
5. Kongo
6. Botsvana
7. Malavi
8. Komorlar
9. Tanzanya
10. Zambiya
11. Madagaskar
12. Hindistan
13. Liberya
14. Etiyopya
15. Ürdün
16. Togo
17. Mısır
18. Mali
19. Gambiya
20. Bangladeş
