Süfyan Kızılarslan / Ajans Bizim – Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, yayıncılık sektörünün yaşadığı sorunlar nedeniyle basılan ilk kitap sayısının önemli ölçüde azaldığını belirterek, “Kültür dünyamız karanlığa sürükleniyor” dedi.
İlgezdi, yaptığı açıklamada, yayıncılık sektörüyle birlikte ülkenin kültürel geleceğinin de “büyük bir krizle karşı karşıya olduğunu” ifade ederek, “Ocak ayında, aralık ayına göre basılan kitap sayısı yüzde 20, basılan ilk kitap sayısının ise yüzde 54,6 azaldı” dedi.
Gamze Akkuş İlgezdi’nin verdiği bilgiye göre, Ocak 2022’de basılan kitap sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20 oranında geriledi. Geçen yıl ocak ayında 26 milyon 490 bin 859 adet gerçekleşen kitap üretimi bu yılın aynı döneminde 21 milyon 192 bin 225’e düştü.
2021 Aralık ayında 20 bin 137 olan ilk kez basılan kitap sayısı, Ocak ayında yüzde 54,6 azalarak 9 bin 143’e geriledi.
“Yazarlarımız üretemez hale geliyor”
En büyük tehlikenin kültürel çeşitliliği sağlayan ilk kez basılan kitaplarda yaşandığını belirten İlgezdi, özetle şunları kaydetti:
“Yayıncılık sadece şirketlerin para kazanmak için piyasaya ürün sürmesi değil, başlı başına bir kültürel faaliyettir. Kültürel devamlılığı ve kültürel çeşitliliğini sağlayan, bunu yaparken de ticari risk alan bir sektör, dövizdeki artış ve enflasyonist politikalar nedeniyle büyük bir çöküşle karşı karşıya kaldı.
Yayıncılarımız, faaliyetlerini sürdürebilmek için artık yeni kitap basımından kaçınarak, tekrar baskılara ve telifsiz kitaplara yöneliyor. Düşünün ki, yazarlarımız artık üretemez hale geliyor. Genç yazarlara, farklı tarzlara, farklı dünya görüşlerine açılan alan kısıtlanıyor. Kültür dünyamız karanlığa sürükleniyor.”
İlgezdi, iki ay içinde 3. hamur kitap kağıdının ton fiyatına 825 Euro’dan 1.100 Euro’ya 1. hamur kitap kağıdının 1.375 Dolardan 1.750 Dolara, Bristol kitap kağıdının ton fiyatının ise 1.750’den 2000 Dolar’a yükseldiğini söyledi.
“Acil önlem alınmalı”
İlgezdi, “Uygulanan ekonomik politikalar, yayıncımızı üretemez hale getirmiştir. Ürettiği kitapların maliyetlerindeki artışı satış fiyatına yansıttığında da kitaplarını satamaz duruma gelmiştir. Türkiye’nin kültürel devamlılığı kesintiye uğratmak gibi bir lüksü yoktur” uyarasında bulundu.
“Kitabı bir lüks tüketim maddesi haline getiren iktidarı bu gidişi durdurmak için acil önlem almaya çağırıyorum” diyen İlgezdi, acil önlemleri şöyle sıraladı:
“-Meclis’te bütün partilerin üzerinde görüş birliğine vardığı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndaki değişikliği derhal gerçekleştirilerek, ikincil kullanım ve benzeri gelirler tanımlanmalıdır.
-Devletin yıllardır topladığı özel kopyalama harçları vakit geçirmeksizin hak sahiplerine ödenmelidir.
-İnternet siteleri üzerinden satılan kitaplarda rekabet adına yapılan yıkıcı indirimlere son vermek için sabit fiyat uygulamasına ilişkin yasa taslağı ivedilikle TBMM’den geçirilmelidir.
-Kağıt ithalinde uygulanan, kitap kağıdında yüzde 8, Bristol’de yüzde 18 KDV uygulanması acilen sıfırlanmalıdır.
-Kağıt ithalinde Gümrük Birliği’nden kaynaklanan imtiyazlar, AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalata da uygulanmalıdır.”