Ajans Bizim – Seçimle göreve gelen başkanları görevden uzaklaştırılan ve yerlerine, kamuoyunda “kayyum” olarak nitelenen “vekil ataması” yapılan belediyelerin sayısı beşe yükseldi.
Türkiye’de yerel seçimler yoğun bir propaganda döneminin ardından 31 Mart 2024 tarihinde yapıldı. Seçmenler yerel yöneticilere ilişkin tercihlerini yapmak için sandık başına gitti ve seçim kurulları sonuçları açıkladı.
Seçim sonrasındaki ilk tartışma Van’da yaşandı. Seçim sonuçları belli olduktan sonra, yarışı önde tamamlayan DEM Partili Abdullah Zeydan’ın hakkındaki davalar nedeniyle “memnu hakları” elinden alınarak, mazbatası verilmedi.
Bu işlemin ardından, seçimden ikinci sırada çakın AK Parti adayı Abdulahat Arvas’a teslim edildi. Yaşanan hukuki süreç ve protestoların ardından Zeydan mazbatasını alarak görevine başladı.
İlk görevden uzaklaştırma Hakkâri’de
İçişleri Bakanlığı’nın ilk görevden uzaklaştırma kararı 3 Haziran 2024 tarihinde geldi. 31 Mart’ta DEP Parti’den aday olan ve yüzde 48,9 oyla belediye başkanı seçilen Mehmet Sıddık Akkış, seçimden 65 gün sonra görevden uzaklaştırıldı.
Uzaklaştırma kararında Akkış’ın “PKK/KCK yapılanmasında üst düzeyde görev aldığı”, “Eylem amaçlı gelen teröristleri evinde barındırdığı”, “Hakkındak terör örgütü üyeliği ve örgüt propagandası yapmak” suçunda davanın sürdüğü
Akkış’ın yerine Hakkâri Valisi Ali Çelik “belediye başkan vekili” olarak atandı.
İstanbul Esenyurt Belediyesi
İstanbul’un Esenyurt ilçesinin CHP’li Belediye Başkanı Ahmet Özer, 30 Ekim 2024 tarihinde gözaltına alındı.
Savcılıkta ifadesi alınan Prof. Dr. Ahmet Özer, “PKK/KCK silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Savcılığın, adliyeye sevk yazısında “iletişim dinlemesi ve HTS kayıtları” kanıt olarak yer aldı ve bu bu görüşmelerde iki adet suç unsuruna rastlandığı belirtildi.
Özer’in yerine İstanbul Vali Yardımcısı olarak görevlendirilen Can Aksoy “belediye başkan vekili” olarak getirildi. O tarihte Beyoğlu Kaymakamı olan Aksoy’un vali yardımcılığına atanmasına ilişkin karar ise 3 Kasım’da Resmî Gazete’de yayımlandı.
31 Mart’taki seçimlerde sandıkta çıkan Özer, 216 gün görevde kaldı.
Mardin Büyükşehir Belediyesi
Mardin, Batman ve Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinin belediye başkanları İçişleri Bakanlığı’nca görevden uzaklaştırıldı, o yerlerin mülki amirleri “kayyum” olarak atandı.
İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk’ün Kobani davası kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 10 yıl hapis cezası” aldığı; Ankara’da “terör örgütü propagandası yapmak suçundan davasının devam ettiği” ve Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın “silahlı terör örgütüne üye olma suçundan yürütülen soruşturması” olduğu belirtildi.
Açıklamada, “5393 sayılı Belediye Kanunun 45 ve 46’ncı maddeleri uyarınca Mardin Valisi Tuncay Akkoyun Mardin Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir” denildi.
Ahmet Türk, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ” Asla pes etmek yok. Demokrasi, Barış ve Özgürlük mücadelesinden geri adım atmayacağız. Halk iradesinin gaspına geçit vermeyeceğiz. Bu böyle bilinsin” dedi.
Ahmet Türk, 31 Mart 2024 tarihinde, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) “eş belediye başkan adayı” olarak katıldığı seçimde yüzde 57,5 oy almıştı. Ahmet Türk, 31 Mart’tan bu yana 219 gün görevde kalabildi.
Batman’da da görevden uzaklaştırma
İçişleri Bakanlığı açıklamasında, Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük’ün de görevden uzaklaştırıldığı, yerine Batman Valisi Ekrem Canalp’ın “Batman Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirildiği” belirtildi.
Açıklamada, Sönük hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası” bulunduğu; “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” ve “silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan” yürütülen iki ayrı soruşturma bulunduğu belirtildi.
DEM Parti’den “eş belediye başkan adayı” olarak seçime katılan Sönük, yüzde 64,5 oranında oy almıştı.
Halfeti belediye başkanı da uzaklaştırıldı
Şanlıurfa’nın Halfeti Belediye Başkanı Mehmet Karayılan da İçişleri Bakanlığı’nca görevinden uzaklaştırıldı, yerine Halfeti Kaymakamı Hakan Başoğlu “belediye başkanvekili” olarak atandı.
Bakanlık açıklamasında Karayılan’ın Gaziantep’teki davada “terör örgütüne üye olmak suçundan 6 yıl 3 ay 15 gün ceza aldığı”, ayrıca hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan” yürütülen bir soruşturma bulunduğu belirtildi.
Halfeti’de 31 Mart 2023 tarihinde yapılan seçimde Karayılan yüzde 39,45 almıştı.
Batman ve Halfeti Belediye Başkanları 219 gün görevde kalabildi.
Yasal dayanak
Bakanlığın bugüne kadarki görevden uzaklaştırma kararlarında, yasal dayanak olarak “Anayasa’nın 127’nci maddesi ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47’nci maddesi gereğince geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanlığınca görevden uzaklaştırıldığı”, “5393 sayılı Belediye Kanunun 45 ve 46’ncı maddeleri uyarınca” da “belediye başkan vekili görevlendirildiği” belirtiliyor.
