Ajans Bizim – “İstikbal göklerdedir” ilkesiyle bir hayalin ürünü olarak küçük bir hangarda hayata geçirilen Türk Hava Yolları (THY) 90. yılına girdi.
THY, 90 yıl önce 20 Mayıs 1933 tarihinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün projelendirilmesiyle ‘Havayolları Devlet İşletme İdaresi’ olarak hayat buldu.
1935 yılına kadar Millî Savunma Bakanlığı’na bağlı kaldı. İzleyen yıllarda Bayındırlık Bakanlığı bünyesine alındı.
Dört uçaklı ilk filo Türk Hava Postaları adı altında faaliyete başladı, sonra buna bir uçak daha eklendi ve sayı beşe yükseldi. İlk ticari havaalanı ise Ankara Güvercinlik’teki yerdi. Terminal olarak ise birkaç çadır dışında pek bir şey yoktu.
THY’nin oluşum sürecindeki beş uçak toplam 23 koltuk kapasitesine sahipti. Amerikan Curtiss King Bird D-2 model ve ‘Kelebek’ adını taşıyan ilk uçak ile ticari havacılık tarihine adım attı. Bu uçak beş yolcu kapasitesine sahipti. İlk uçuş, 3 Şubat 1933 tarihinde İstanbul-Ankara arasında Eskişehir’e aktarmalı olarak yapıldı.
Kuruluşun adı 1935 yılında Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü olarak değiştirildi. Uluslararası ilk seferini de 12 Şubat 1947’de Ankara’dan İstanbul aktarmalı olarak Atina’ya yaptı.
Ticari rekabetin uluslararası varlığı gereği kuruluş, 21 Mayıs 1955 tarihinde Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı adı ile çağın gereği dönüşüme girdi. Yapılanma ortakları arasında Maliye Bakanlığı yanında çeşitli basın kurumları ve yayınevleri de bulunuyordu.
Seferler kıtalar arasına ulaştı
Uçuşlar; 1964 yılında Brüksel, Münih, Tel Aviv; 1965 yılında Amsterdam, Belgrad, Tebriz, 1967’de Zürih, Budapeşte, Cenevre; 1969’da Köln; 1971’de Düsseldorf, Stuttgart; 1972’de Hannover, Hamburg; 1973’te Kopenhag, Berlin Nürnberg ile geniş bir ağa dönüştü.
THY’nin uluslararası rekabetteki etkinliği ve yakaladığı ivmeyle uçuşları 1983 yılında kıtalararası boyuta taşıdı.
THY, kuruluşunun 50’inci yıldönümünü kutlamasının ardından 1984 yılında, 2 milyon 500 bininci yolcuyu taşıma onuru ile Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) statüsüne geçti. Uzak Doğu ve Atlas Okyanusu ötesi uçuklarına 1985 yılında başlayarak ticari havayolu taşımacılığındaki iddiasını kıtalararası ulaşımda sürdürdü.
Dijital çağın gereği çağrı merkezi üzerinden rezervasyon uygulamasına 2001 yılında geçen şirket, 2013 yılında dünya genelinde 199’u uluslararası, 42’si iç hat olmak üzere 241 noktaya uçma kapasitesine ulaştı. Bu atılımla “Dünyada En Fazla Noktaya Uçan Havayolu” unvanını aldı.
THY, günümüzde 415 yolcu ve kargo uçağı ile 289’u uluslararası, 53’ü yurtiçi olmak üzere 129 ülkede 344 noktaya uçma rekabetiyle dünya havayolu ulaştırmacılığında güçlü bir konuma sahip. 1997 yılında kurulan StarAlliance’a üye olan THY, tek seferde 400 yolcu taşıyabilecek kapasiteli uçaklara sahip. THT, 2022 itibarıyla dünyanın en büyük 9’uncu uçak filosuna sahip bir kuruluş konumuna ulaştı.
Turkish Cargo, THY Teknik A.Ş, THY Havacılık Akademisi gibi kurumları da bünyesinde bulundurarak hem rekabet hem de altyapı lojistik olanak gelişimi ile gücünü koruma gayretinde.
THY, anı zamanda Anadolu Jet, SunExpress, Air Albania, B&H Havayolları gibi iştirakleri ile dünya çapındaki rekabet gücünü artıyor.
Dünyada havayolu taşımacılığı
Teknolojik alanda yaşanan hızlı gelişmelerle birlikte kullanımı artan havayolu taşımacılığı, tarihi 100 yıl öncesine dayanan bir ulaşım seçeneği. İlk olarak 1919 yılında Fransa tarafından yapılan uçak seferleri ile havayolu taşımacılığı süreci başladı. Ardından 1930 yılında yapılan Atlantik seferleri havayolu ulaşımının gelişmesine katkı sağladı.
Özellikle I. Dünya Savaşı sonrası hızla gelişmeye başlayan ve savaşlarda üstünlük sağlamak amacıyla da kullanılan uçaklar, yük ve yolcu taşımak amacıyla da kullanıldı.
Konforlu ve hızlı bir ulaşım yöntemi olan havayolu taşımacılığı, uzak mesafelere kısa sürelerde gerçekleşen seyahatlerin ortaya çıkmasını sağladı. Turizm faaliyetlerinin önem kazanması ve uluslararası ticaret sektörünün gelişmesiyle birlikte uçaklara duyulan ihtiyaç arttı. Uçaklar ile yapılan yolcu taşımacılığının da öneminin artmasıyla havayolu taşımacılığı gelişmesi ivme kazandı.
