Ajans Bizim – TÜİK’e göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mart’ta yıllık yüzde 38,10 arttı, aylık yüzde 2,46 arttı. ENAGrup ise fiyat artışlarını yıllık yüzde 75,20, aylık yüzde 3,91 olarak açıkladı.
TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre, TÜFE’deki (2003=100) değişim Mart 2025 döneminde bir önceki aya göre yüzde 2,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,06, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,10 arttı.
On iki aylık ortalamalara göre TÜFE’deki artış oranı yüzde 51,26 oldu.
Yıllık gıda enflasyonu yüzde 37,12
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama gruptaki yıllık artış oranları gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 37,12, ulaştırmada yüzde 21,59 ve konutta yüzde 68,63 olarak gerçekleşti.
İlgili ana grupların yıllık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 9,51, ulaştırmada yüzde 3,65 ve konutta yüzde 9,47 oldu.
Aylık gıda enflasyonu yüzde 4,94
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun aylık artış oranları gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 4,94, ulaştırmada yüzde 0,25 ve konutta yüzde 2,10 artış olarak gerçekleşti.
İlgili ana grupların aylık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,23, ulaştırmada yüzde 0,04 ve konutta yüzde 0,33 oldu.
145 başlıktan 113’ünde fiyat arttı
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan Mart 2025 dönemi itibarıyla113’ün de fiyat artışı kaydedildi.
Buna karşın 25 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşti, 5 temel başlığın endeksinde değişim olmadı.
ENAGrup’ta yıllık enflasyon yüzde 75,20
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGrup) Mart’taki fiyat artışlarını yıllık yüzde 75,20, aylık yüzde 3,91 olarak açıkladı.
Aylık bazdaki değişimlerde alt ürün gruplarından sağlıkta değişiklik yaşanmazken, en yüksek artış yüzde 6,55 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde oldu.
DİSK-AR: “Sadece fiyat artış hızı yavaşladı”
DİSK-AR’ın, TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamları temel alınarak hazırlanan “Enflasyon Rapor” kamuoyu ile paylaşıldı.
TÜİK’in açıkladığı rakamlara yer verilen raporda, TÜFE’nin yıllık yüzde 38,10, aylık yüzde 2,46 arttığı ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 51,26 olarak gerçekleştiği hatırlatıldı. Raporda şu değerlendirmelere yer verildi:
“TÜİK’e göre TÜFE yıllık yüzde 38,10, aylık yüzde 2,46 arttı. 12 aylık ortalamalara göre enflasyon ise yüzde 51,26 olarak açıklandı. TÜİK’e göre 2025 Mayıs ayından bu yana yıllık enflasyon artış hızında bir yavaşlama söz konusu.
Bunun temel nedenlerinden birinin baz etkisi olduğu biliniyor. Baz etkisi bir önceki yılın daha yüksek aylık enflasyonunun yerini cari yılda daha düşük bir aylık enflasyonun almasından kaynaklanıyor. Örneğin Şubat 2024’teki 4,58 oranındaki aylık enflasyonun yerini Şubat 2025’te yüzde 2,27 oranında enflasyon almıştır. Bu durum son 12 aylık artış hızının yavaşlamasına yol açıyor.
Enflasyonun artış hızı yavaşlasa da fiyatlar artmaya devam ediyor. Fiyatlarda bir düşüş söz konusu değil. Sadece fiyat artış hızı yavaşlıyor. Enflasyon hesabına esas olan fiyat endeksleri, madde fiyatlarının derlenmesiyle oluşturuluyor ve fiyatlardaki artışı daha çarpıcı bir biçimde ortaya koyuyor.
Buna göre TÜFE ile gıda fiyatları endeksi arasındaki fark açılmaya devam ediyor. 2003:100 bazlı TÜFE, Mart 2025’te 2.954’e yükseldi. Mart 2005’te yüzde 7,9 olan yıllık enflasyon oranı Mart 2025’te yüzde 38,1’e yükseldi.”
“Düşük gelirli gruplar daha ağır hissediyor”
Raporda, enflasyonun gelir grupları üzerindeki etkileri konusunda şu tespitler yer aldı:
“Gelir düzeyi ve harcama kalıplarının farklı olması nedeniyle toplumsal sınıf ve kesimleri enflasyon sonucu ortaya çıkan pahalılığı çok farklı hissediyor. TÜİK verilerine (2023) göre en düşük yüzde 20’lik gelir grubu toplam gelirin yüzde 6,3’ünü alırken, bu grubun harcamaları içinde gıdanın payı yüzde 36,6’dır. En yüksek yüzde 20’lik gelir grubu toplam gelirin yüzde 48,1’ini elde ederken harcamaları içindeki gıdanın payı yüzde 14,5’te kalmaktadır.
Böylece dar gelirli grupların gıda dışı harcamalar için geliri daha sınırlı kalırken yüksek gelir gruplarında bu miktar oldukça fazladır. Bu durum pahalılığın farklı toplumsal kesimlerde farklı hissedilmesine yol açmaktadır.
Dar gelirlilerin harcanabilir gelirlerinin sınırlı olması nedeniyle daha yoğun bir geçim sıkıntısı çekmektedir. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.”
Raporda, “Temmuz 2024 dönemine kadar on iki aylık ortalamalara göre enflasyon oranı, yıllık enflasyon oranının üzerindeyken Mart 2025 döneminde 13,2 puan gerisinde kaldı” denildi.
Bakan Şimşek’in değerlendirmesi
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarına ilişkin şunları kaydetti:
“Son 10 aydır gerileyen yıllık enflasyon martta yüzde 38,1 gerçekleşti.
Piyasalarda son dönemde yaşanan dalgalanmanın enflasyona etkisinin, sıkılaşan finansal koşullarla sınırlı kalmasını bekliyoruz.
Fiyat istikrarı hedefimiz doğrultusunda tüm politika araçlarımızı güçlü bir koordinasyonla kullanmaya devam edeceğiz.”
